Grzegorz Bobrowicz

DRZEWNICA p. czernidłak (kołpakowaty).

DRZEWNICA p. płomiennica (zimowa).

DRZEWNIK p. siedzuń (sosnowy).

DRZEWO
1a. bot. <roślina wieloletnia o silnie zdrewniałej łodydze głównej, zwanej pniem, rozgałęziającej
się dopiero na pewnej wysokości tworząc koronę złożoną z pędów bocznych – konarów>
1b. bot. <nazwa roślin>:
Δ DRZEWO JABŁONIOWE, D. JABŁONKOWE lud. p. jabłoń (domowa).
Δ DRZEWO JUDASZOWE p. jarząb (pospolity).
Δ DRZEWO KRUSZYNOWE p. kruszyna (pospolita).
Δ DRZEWO LIMBOWE gw. podh. p. sosna (limba).
Δ DRZEWO ORZECHOWE daw. p. orzech (włoski).
Δ DRZEWO PALMOWE daw. p. wierzba (iwa).
Δ DRZEWO TOPOLOWE p. topola (czarna).
Δ DRZEWO TRZEŚNIOWE lud. ciesz. włoszcz. p. czereśnia dzika.
Δ DRZEWO WIŚNIOWE lud. p. wiśnia (pospolita).

DRZEWOJAD
1. entom. daw. p. trociniarka (czerwica): Oprócz korników toczą drzewa larwy wielu innych
owadów: (…) motyla, noszącego nazwę drzewojada dlatego właśnie, że jego gąsienica karmi się
drzewem. DYAK. Las 50.
2. bot. daw. p. arnika górska.

DRZEWOŁAŹNIK lud. ciesz. p. dzięcioł (czarny) oraz p. dzięcioł (zielony).

DRZEWONISZCZ ROSISTY p. stroczek (domowy).

DRZEWOPIS RÓWNOLEGŁY p. kresecznica (równoległa).

DRZEWORADEK entom. <nazwa chrząszczy z rodziny kózkowatych Cermabycidae>:
Δ DRZEWORADEK BRZOZOWY Xylotrechus capricornis,
Δ DRZEWORADEK DĘBOWY X. antilope,
Δ DRZEWORADEK IWOWY Rusticoclytus(Xylotrechus) pantherinus,
Δ DRZEWORADEK SYBERYJSKI Xylotrechus ibex,
Δ DRZEWORADEK TOPOLOWY Rusticoclytus(Xylotrechus) rusticus,
Δ DRZEWORADEK WZORZYSTY Xylotrechus arvicola (in. d. jabłoniowy).

DRZEWSTWO daw.(stpl.) <drzewa, zarośla>

DRZÓN lud. pomor. p. głóg w zn. 1a.

DRZYM daw. p. drzemlik.

DRZYMACZKA gw. ciesz. <senność>

DRZYMLIK daw. p. drzemlik.

DRZYMLIK daw. p. lelek (kozodój).

DRZYMOTA gw. ciesz. podh. <senność>

DRZYŃ gw. ciesz. <rdzeń>

DRZYSZLAK gw. p. zimowit jesienny.

DRZYŚLAK gw. p. zimowit jesienny.

DRŻĄCZKA ŚREDNIA bot. <Briza media, rodzimy gatunek rośliny z rodziny traw Poaceae (in. drżączka; daw./lud. drzączka, kurze serca, łezki, łezki Matki Boskiej, łzy Matki Boskiej, Matki Boskiej łzy, serduszka Matki Boskiej, siemeczka, tanecnik, tanecznik, taniecnik, tóniecnik, trawa zajęcza, trzepotka, trzęsawka, trzęsiczka, utrząs, zajęca trawa): Ta delikatna łodyżka, z mnóstwem trójkątnych i w przedziwne fugi wyrżniętych wisiadełek u szczytu, to drżączka. ORZESZ. cyt. SD

DUBELT ornit. <Gallinago media, ptaków z rodziny bekasowatych Scolopacidae w Polsce lokalnie lęgowy i przelotny (in. bekas dubelt, b. duży, b. funtowy, b. przedni, b. średni, b. większy, b. właściwy)>: Dubelty są wyjątkowymi ptakami. Po pierwsze, tokują wieczorem i w nocy. Po drugie, są jedynymi tokującymi ptakami na świecie, u których samiec nie różni się wyglądem od samicy. Po trzecie, na tokowisko przychodzą pieszo. Po czwarte, zawsze tokują w tym samym miejscu, z dokładnościąco do jednej kępy turzyc, o ile oczywiście nikt ich nie niepokoi FABIJ. 30naj 17. • Toki dubeltów trwają dwa, a nawet trzy tygodnie, w zależności od warunków atmosferycznych. W noce wietrzne lub podczas deszczu – toki słabną lub milkną. KOŻUCH. Bekasy 39. • Na ogół dubelt, zerwawszy się – leci nisko nad ziemią, w prostym kierunku, żadnych zygzaków, jak jego bliski krewny nie robiąc, nieco pochyla się na boki, a odleciawszy stosunkowo niewielką przestrzeń – zapada. KOŻUCH. Bekasy 45.

DUBIACZ daw. p. siniak w zn. 1a.

DUBIEC daw.(stpl.) <młody dąb, dębczak>

DUBIEL p. koźlarz (czerwony).

DUBIEL daw. p. kleń w zn. 1a.

DUCHA daw.(stpl.) <tęcza>

DUCHAĆ gw. ciesz. <wiać, dąć>: Ale dzisio wiater ducho. K.-T.-P.-W. Cieszyn 86.

DUCLAK lud. chrzan. p. siniak w zn. 1a.

DUCZAJKA daw.(stpl.) <mały dołek w ziemi>

DUDEK
1. ornit. DUDEK ZWYCZAJNY <Upupa epops, ptak z rodziny dudków Upupidae, w Polsce lęgowy
i przelotny (in. dudek, d. czubaty, d. pospolity, d. właściwy, d. wudwud, d. zwyczajny;
daw./lud. chudek, chupupup, chutek, czubek, dudk, dzięcioł ziemi, futek, gnijówka,
hubek, hupało, hupek, hupka, hutek, kiwit, kiwita, kukułka żydowska, lelek, łubek,
łupek, organista, pachołek, śmieciuch, śmieciucha, śmieciuszka, tubek, wudwud,
wudwudek, zazula żydowska, żydowska kukułka, ż. zazula)>: Głos dudka można dobrze
naśladować wymawiając niskie i miękkie w tonie „ududud”. Zatem nazwa „dudek” jak również
łacińskie „upupa” są dość trafnym naśladownictwem głosu ptaka. SOKOŁ. Ptaki I, 370. •
Gniazdo ściele dudek najczęściej w dziupli, znajdującej się w wypróchniałej topoli lub wierzbie.
SOKOŁ. Ptaki I, 372. • Tymczaem nadleciał stary dudek, usiadł w pobliżu na pniaku i począł
nas straszyć. Puszył się i wołał groźnie: „Pkhhh, pkhhh!”. Stawiał przy tym co chwila czub.
PUCH. Bezkrwawe 99. • Poznaje dudka, jak się telepie ponad sosnowymi wierzchołkami
podrzucając w ociężałym locie pstrokate ciało. GOŹ. Loty 90.
2. mikol. p. lejkowiec (dęty).

DUDK lud. kaszub. p. dudek (zwyczajny).

DUDŁAWY gw. ciesz. <spróchniały z dziurąw środku>: Tam był taki dudławy pniok K.-T.-P.-W. Cieszyn 86.

DUGA, DUHA daw.(stpl.) <tęcza>

DUKACIK p. czerwończyk (dukacik).

DUKAĆ, DUKNĄĆ daw.(stpl.) <skrzeczeć, rzechotać (o żabie)>

DUKWIAT daw. p. gałecznik.

DULE lud. p. kawka.

DUPLAK lud. p. siniak w zn. 1a.

DUPŁO daw.(stpl.) <dziupla>

DUPNIEĆ daw.(stpl.) <próchnieć>

DURANT p. wrotycz (pospolity).

DURAWY p. dziurawiec (zwyczajny).

DUREC gw. grodz. p. bieluń (dziędzierzawa).

DURLATKA daw. p. dzierlatka zwyczajna.

DURNA RZEPA p. bieluń (dziędzierzawa).

DURNA RZEPA p. przestęp (biały).

DURNICA p. borówka (bagienna).

DURNOPIAN p. bieluń (dziędzierzawa).

DURNOPIAN p. lulek (czarny).

DURZYLUDEK daw. p. strzyżyk (zwyczajny).

DUSZKA p. lebiodka (pospolita).

DUŚNE p. grusza (polna).

DUŚNIÔRKA p. grusza (polna).

DUTKI p. lejkowiec (dęty).

DUTKI p. smardz (stożkowaty).

DUZIA p. gołąbek (zielonawy).

DWOJACZEK bot. <nazwa porostów z rodziny Coenogoniaceae >:
Δ DWOJACZEK BLADY Dimerella pineti,
Δ DWOJACZEK ŻÓŁTAWY D. lutea.

DWOJLIST p. podkolan (biały).

DWORANYNEĆ p. pięciornik (kurze ziele).

DWÓJLIST daw. p. podkolan (biały).