Słownik przyrodniczy – Grzegorz Bobrowicz

To Top

„Słownik polskiego języka przyrodniczego” jest autorskim projektem Grzegorza Bobrowicza. Prace nad słownikiem zostały zapoczątkowane w roku 1990, a od roku 2010 prowadzone są intensywnie. Słownik jest zbiorem wyrazów opisujących dziką przyrodę Polski; głównie w skali makroskopowej (pominięto skalę mikro, budowę wewnętrzną organizmów, procesy fizjologiczne). Obejmuje on nazwy używane obecnie i dawniej, w tym gwarowe i ludowe. Słownik adresowany jest do wszystkich którym bliska jest dzika przyroda Polski. Więcej

Zakres tematyczny Słownika:

nazwy gatunków roślin Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. grzybów, porostów, mszaków, paprotników, roślin nasiennych;
nazwy gatunków zwierząt Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. mięczaków, stawonogów, kręgowców;
nazwy części roślin i zwierząt;
głosy zwierząt;
nazwy środowisk przyrodniczych, zbiorowisk roślinnych;
nazwy rzeźby terenu, wód, gleb; określenia miejsc w terenie itp.;
nazwy używane w leśnictwie dotyczące lasów, ich części itp.;
nazwy łowieckie dotyczące zwierząt, sposobów ich wabienia i in.;
nazwy używane w wędkarstwie dotyczące wód, ich fragmentów i in.;
nazwy używane w rolnictwie dotyczące obszarów rolnych, ich fragmentów i in.;
nazwy meteorologiczne, m.in. stany pogody, zjawiska na niebie itp.;
nazwy pór roku, miesięcy, pór dnia.

Obecnie w Słowniku znalazły się między innymi w dużej części kompletne nazwy gatunków takich grup systematycznych, jak: grzyby, porosty, paprotniki, rośliny nasienne; chrząszcze (część), motyle (część), prostoskrzydłe, ważki, mięczaki, minogi, ryby, ptaki. W przygotowaniu mszaki; pajęczaki, owady (pozostałe grupy), wije, skorupiaki, płazy, gady, ssaki.

Prezentowana część Słownika liczy około 15 tysięcy haseł. Docelowo szacuję, że objętość Słownika sięgnie około 50 tysięcy haseł. Na razie pozostawiam otwartą kwestię cytatów do poszczególnych haseł. Do niektórych haseł je zamieszczam; zwłaszcza cytaty nawiązujące do pochodzenia nazwy. Wykaz źródeł

Zapraszam wszystkich miłośników polskiego języka przyrodniczego do dzielenia się swoimi uwagami na temat Słownika lub poszczególnych jego haseł. Mniej

MACALNICA p. werbena pospolita.

MACAUNIK lud. kres. grodz. p. przetacznik (ożankowy).

MACESZKI p. fiołek (trójbarwny).

MACHERZYNKA p. czasznica (oczkowata).

MACHERZYNKA p. purchawka (chropowata).

MACICA BIAŁA p. przestęp (biały).

MACICA PERŁOWA <wewnętrzna, iryzująca warstwa muszli mięczaków (in. masa perłowa)>

MACICNIK gw. mazow. p. bodziszek.

MACICULA p. macierzanka (piaskowa).

MACICZNE PAZURKI p. bodziszek (łąkowy).

MACICZNE ZIELE p. wierzbownica (górska).

MACICZNIK p. kozłek (lekarski).

MACICZNIK bot. lud. kres. grodz. p. tojeść (pospolita).

MACICZNIK lud. p. bodziszek (cuchnący).

MACIEK gw. p. bocian (biały): Domyślałem się, że mam przed sobą czarnego bociana. Niepodobna się było omylić, bo, pominąwszy upierzenie, podobny był z postawy do białego, pospolitego Maćka zupełnie. ZABOR. W sercu 114.

MACIEK p. czernidłak (pospolity).

MACIERDUSZKA p. macierzanka (piaskowa).

MACIERDUSZKA gw. p. lebiodka (pospolita).

MACIERYCA p. lebiodka (pospolita).

MACIERZA p. rumianek (pospolity).

MACIERZA DUSZKA daw. p. macierzanka (piaskowa).

MACIERZADUSZKA p. macierzanka (piaskowa).

MACIERZANKA
1a. bot. <nazwa rodzimych gatunków roślin z rodziny wargowych Lamiaceae (daw./lud.
maciyrzonka)>:
Δ MACIERZANKA AUSTRIACKA Thymus austriacus,
Δ MACIERZANKA HALNA Th. alpestris (in. m. górska, tymian alpejski, tymianek halny),
Δ MACIERZANKA KARPACKA Th. carpaticus,
Δ MACIERZANKA MARSCHALLA Th. marschallianus,
Δ MACIERZANKA NADOBNA Th. pulcherrimus,
Δ MACIERZANKA NAGOLISTNA Th. glabrescens (in. m. gładka),
Δ MACIERZANKA PANNOŃSKA Th. kosteleckyanus,
Δ MACIERZANKA PIASKOWA Th. serpyllum (in. macierzanka, m. pospolita; daw./lud.
cąber, ciaborek, ciąberek, comberek, cząber leśny, cząberek, cząbr, cz. macierzanka,
czebryk, czembrzyk, czomber, czomberek, dzięcielina, dzięcielnica, macicula,
macierduszka, macierza duszka, macierzaduszka, macierzączka, macierzduszka,
macierzonka, macierzyduszka, macikula, maciorka, maciórka, maczerza duszka,
materzerca duszka, syemrzyk, szemrzyk, szmer, sz. altinka, szmyr, sznyr, tymian, t.
macierzanka, tymianek, t. macierzanka, t. m. pospolita, t. wąskolistny, tymijan
macierzanka, zielina kamieńcowa),
Δ MACIERZANKA WCZESNA Th. praecox (in. m. wcześnie kwitnąca),
Δ MACIERZANKA ZWYCZAJNA Th. pulegioides (in. m. tymian; daw./lud. altinka,
macierzduszka, maciórka, materynka, tymian ogrodowy, tymianek ogrodowy, t.
pospolity, t. właściwy).
1b. bot. <nazwa innych roślin>:
Δ MACIERZANKA p. kanianka (macierzankowa).
Δ MACIERZANKA p. lebiodka (pospolita).
Δ MACIERZANKA POSPOLITA p. lebiodka (pospolita).
Δ MACIERZANKA WYSOKA p. lebiodka (pospolita).