To Top

„Słownik polskiego języka przyrodniczego” jest autorskim projektem Grzegorza Bobrowicza. Prace nad słownikiem zostały zapoczątkowane w roku 1990, a od roku 2010 prowadzone są intensywnie. Słownik jest zbiorem wyrazów opisujących dziką przyrodę Polski; głównie w skali makroskopowej (pominięto skalę mikro, budowę wewnętrzną organizmów, procesy fizjologiczne). Obejmuje on nazwy używane obecnie i dawniej, w tym gwarowe i ludowe. Słownik adresowany jest do wszystkich którym bliska jest dzika przyroda Polski. Więcej

Zakres tematyczny Słownika:

  • nazwy gatunków roślin Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. grzybów, porostów, mszaków, paprotników, roślin nasiennych;
  • nazwy gatunków zwierząt Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. mięczaków, stawonogów, kręgowców;
  • nazwy części roślin i zwierząt;
  • głosy zwierząt;
  • nazwy środowisk przyrodniczych, zbiorowisk roślinnych;
  • nazwy rzeźby terenu, wód, gleb; określenia miejsc w terenie itp.;
  • nazwy używane w leśnictwie dotyczące lasów, ich części itp.;
  • nazwy łowieckie dotyczące zwierząt, sposobów ich wabienia i in.;
  • nazwy używane w wędkarstwie dotyczące wód, ich fragmentów i in.;
  • nazwy używane w rolnictwie dotyczące obszarów rolnych, ich fragmentów i in.;
  • nazwy meteorologiczne, m.in. stany pogody, zjawiska na niebie itp.;
  • nazwy pór roku, miesięcy, pór dnia.

Obecnie w Słowniku znalazły się między innymi w dużej części kompletne nazwy gatunków takich grup systematycznych, jak: grzyby, porosty, paprotniki, rośliny nasienne; chrząszcze (część), motyle (część), prostoskrzydłe, ważki, mięczaki, minogi, ryby, ptaki. W przygotowaniu mszaki; pajęczaki, owady (pozostałe grupy), wije, skorupiaki, płazy, gady, ssaki.

Prezentowana część Słownika liczy około 15 tysięcy haseł. Docelowo szacuję, że objętość Słownika sięgnie około 50 tysięcy haseł. Na razie pozostawiam otwartą kwestię cytatów do poszczególnych haseł. Do niektórych haseł je zamieszczam; zwłaszcza cytaty nawiązujące do pochodzenia nazwy. Wykaz źródeł

Zapraszam wszystkich miłośników polskiego języka przyrodniczego do dzielenia się swoimi uwagami na temat Słownika lub poszczególnych jego haseł. Mniej

DZIĘDZIOŁ lud. olszt. p. dzięciołek.

DZIĘDZIÓŁ lud. zaolz. p. dzięcioł w zn. 1a.

DZIĘDZIUŁ lud. p. dzięcioł w zn. 1a.

DZIĘGIEL
1a. bot. <nazwa rodzimych gatunków roślin z rodziny baldaszkowatych Apiaceae (daw./lud.
dziyngiel)>:
Δ DZIĘGIEL LEŚNY Angelica sylvestris (daw./lud. angelica, bżdziucha, dziągło, dziegieć
lasowy, dziengliniec, dzięgiel, dzięgiel lasowy, dz. pospolity, dz. swojski, dz.
zwyczajny, dzięgielnik, dzingiel, dziyngliniec, dzyngiel, girz, pociąglik, polne
kadzidło),
Δ DZIĘGIEL LITWOR A. archangelica subsp. archangelica (in. arcydzięgiel litwor, litwor;
daw./lud. andżelika, angelica, angelika, anielski korzeń, anielskie ziele, archangelika,
archangielski korzeń, archanielika, arcydzięgiel, arcydzięgiel kartuzów, a. lekarski,
dzięgiel lekarski, dz. wielki, dzięgielnica, litworowe ziele, litworowy korzeń, l. kwiat,
litwór, lubsza, ziele świętego ducha),
Δ DZIĘGIEL NADBRZEŻNY A. archangelica subsp. litoralis (in. arcydzięgiel nadbrzeżny).
1b. bot. <nazwa innych roślin>:
Δ DZIĘGIEL p. biedrzeniec (mniejszy).
Δ DZIĘGIEL BAGIENNY p. starodub (łąkowy).
Δ DZIĘGIEL ŁĄKOWY p. starodub (łąkowy).

DZIĘGIELNICA p. okrzyn (szerokolistny).

DZIĘGIELNICA p. dzięgiel (litwor).

DZIĘGIELNIK lud. p. dzięgiel (leśny).

DZIĘTEL lud. podh. p. dzięcioł w zn. 1a.

DZIĘTEL lud. ciesz. p. dzięcioł (czarny).

DZIK lud. p. jabłoń (dzika).

DZIK p. twardzioszek (czosnaczek).

DZIK daw. <grzyb niejadalny>

DZIKA CYKORIA p. cykoria (podróżnik).

DZIKA JABŁONKA, DZ. JABŁOŃ lud. p. jabłoń (dzika).

DZIKA LEWKONIA p. wieczornik (damski).

DZIKA MALINA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. jeżyna w zn. 1a.

DZIKA RÓŻA lud. p. głóg w zn. 1a.

DZIKA SOCZEWICA p. wyka (płotowa).

DZIKA ŚLIWA p. śliwa (tarnina).

DZIKI daw. <grzyb niejadalny>

DZIKI ANYŻ p. biedrzeniec (mniejszy).

DZIKI BER p. włośnica (zielona).

DZIKI BEZ, DZ. B. CZARNY p. bez (czarny).

DZIKI BEZ, DZ. B KORALOWY lud. p. bez (koralowy).

DZIKI BEZ p. bez.

DZIKI BEZ p. wawrzynek (wilczełyko).

DZIKI BEZ lud. byt. p. czeremcha (zwyczajna).

DZIKI BEZ HEBD p. bez (hebd).

DZIKI BRATEK p. fiołek (trójbarwny).

DZIKI CZOSNEK p. czosnek (winnicowy).

DZIKI GOŁĄB daw. p. grzywacz w zn. 1a.

DZIKI GOŁĄB daw. p. siniak w zn. 1a.

DZIKI GROSZEK p. wyka (płotowa).

DZIKI INDOR lud. p. głuszec (zwyczajny).

DZIKI JENDYK gw. p. głuszec (zwyczajny).

DZIKI MAJERANEK p. lebiodka (pospolita).

DZIKI MAJERÓNEK p. lebiodka (pospolita).

DZIKI MAK p. mak (polny).

DZIKI ROZMARYN gw. p. bagno (zwyczajne).

DZIKI RUMIANEK p. rumian (polny).

DZIKI RYDZ p. mleczaj (rudy).

DZIKI TOPOL lud. będz. p. topola (czarna).

DZIKIE BOŻE DRZEWKO p. bylica (polna).

DZIKIE BRATKI p. fiołek (trójbarwny).

DZIKIE KARTOFLE p. tęgoskór (pospolity).

DZIKIE LWIE PASZCZE p. lnica (pospolita).

DZIKIE MARGARETKI p. ukwap (dwupienny).

DZIKIE WINO p. winobluszcz zaroślowy.

DZIKÔ GRUSKA gw. żyw. p. grusza (polna).

DZIKÔ JABŁÔJ gw. żyw. p. jabłoń (dzika).

DZIKUŃ lud. p. sałata (kompasowa).

DZIMBA lud. śląsk. p. wróbel (domowy).

DZIMBOL lud. śląsk. p. wróbel (domowy).

DZINGIEL p. dzięgiel (leśny).

DZIOBACZEK p. przygiełka (biała).

DZIOBAK NADMORSKI p. rukwiel nadmorska.

DZIOBATKA
1. bot. DZIOBATKA PRĄŻKOWANA <Plasteurhynchium striatulum, mech z rodziny
krótkoszowatych Brachytheciaceae >
2. mikol. p. czernidłak (kołpakowaty).

DZIOBEK BRÓZDOWANY daw. p. dzióbkowiec (bruzdowany).

DZIOBKI p. iglica (pospolita).

DZIOMBEK lud. nidz. p. dzięciołek.

© Copyright 1990-2024 Grzegorz Bobrowicz. Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie zdjęć i treści wymaga pisemnej zgody autora.

Powrót do góry