Grzegorz Bobrowicz

CYCEK KOZI p. chondrilla sztywna.

CYGAJSKI WSY gw. żyw. p. kuklik (pospolity).

CYGAN p. lejkowiec (dęty).

CYGANKA p. gołąbek (zielonawy).

CYGANKA p. czubajka (kania).

CYGANKI p. gołąbek (cukrówka).

CYGANKI p. lejkowiec (dęty).

CYGANKI p. czernidłak (pospolity).

CYGAŃSKA LUKRECJA p. paprotka (zwyczajna).

CYGAŃSKI KORZEŃ p. krwiściąg (lekarski).

CYGAŃSKIE JABKO, C. ZIELE lud. p. bieluń (dziędzierzawa).

CYGAŃSKIE PCHY, C. PKY gw. oraw. p. uczep (trójlistkowy).

CYGONKA p. miodunka (ćma).

CYGORKA (gw. ciesz.), CYGORYJA (gw. ciesz., oraw.) p. cykoria w zn. 1a.

CYGÓNKA gw. ciesz. p. miodunka w zn. 1a.

CYGRYNOWY daw.(stpl.) <zielony jak morze,m koloru morza> <z nm Seegrün>

CYJACJUM bot. <kwiatostan roślin z rodzaju wilczomlecz funkcjonujący jako jeden obupłciowy kwiat (rodzaj pseudancjum), kształtu miseczki z wypustkami, zawierający jeden słupek otoczony przez 4-5 grup pręcików, zawierający często także miodniki oraz efektowne podsadki; cyjacja zebrane są w kwiatostany złożone – wierzchotki (in. cyathium)>

CYKLAMEN bot. CYKLAMEN PURPUROWY <Cyclamen purpurascena, prawdopopobnie zadomowiony u nas gatunek rośliny z rodziny pierwiosnkowatych Primulaceae (in. c. europejski; daw./lud. fiołek alpejski, gdula, gduła, g. europejska)>

CYKOREA p. cykoria (podróżnik).

CYKORIA
1a. bot. CYKORIA PODRÓŻNIK <Cichorium intybus, zadomowiony u nas gatunek rośliny z
rodziny złożonych Asteracxeae (in. cykoria, c. dzika, c. korzeniowa, c. leśna, c. liściowa, c.
polna, c. zwyczajna, podróżnik, p. błękitny, p. cykoria, p. lekarski, p. polny, p.
pospolity; daw./lud. batiżkie świętego Iwana, batogi świętego Jana, batożki świętego
Piotra, cygorka, cygoryja, cykorea, cykorya, c. leśna, c. płonna, cykoryja pospolita, c.
zwyczajna, cykoryjô, czekanka, dzierewianka, dzika cykoria, endiwia, królewna, kwiat
świętojański, lwi ząb, mały słonecznik, mlecz kozi, ostrzewka, Piotrowe batogi,
poderwaniec, podorożnik, podróżniczka, popia rurka, poruszeniec męski, przeklęta
panna, sałata podróżna, s. podróżnikowa, słonecznik, słoniecznik, słonińczyk,
słunecznik, słuniecznik, sporysz, sporzyść, suchotnik, szczerbak, trzmiel, uraźnik,
utwar, zruszeniec, żółcień)>
1a. bot. <nazwa innej rośliny>:
Δ CYKORIA ŚWINIA p. prosienicznik (szorstki).

CYKORYA, C. LEŚNA, C. PŁONNA, CYKORYJA POSPOLITA, C. ZWYCZAJNA, CYKORYJÔ daw/lud. p. cykoria (podróżnik).

CYKUTA lud. p. szczwół (plamisty).

CYKUTA, C. JADOWITA daw. p. szalej (jadowity).

CYLINDROWIEC mikol. CYLINDROWIEC BIAŁAWY <Henningsomyces candidus, grzy z rodziny rozszczepkowatych Schizophyllaceae>

CYMBALARIA bot. CYMBALARIA BLUSZCZYKOWATA <Cymbalaria muralis, zadomowiony u nas gatunek rośliny z rodziny trędownikowatych Scrophulariaceae (in. c. murowa, lnica bluszczykowata, l. murowa; daw./lud. bluszczyk czerwony, b. murowy, zwiesiniec, zwiesinosek)>

CYNCALEJA gw. grodz. p. glistnik jaskółcze ziele.

CYNCELIJÔ gw. żyw. p. centuria (pospolita).

CYNCULA gw. oraw. p. sopel.

CYNCYLIJA gw. oraw. p. centuria (pospolita).

CYNDALIA p. glistnik jaskółcze ziele.

CYNGALIA p. glistnik jaskółcze ziele.

CYNOWÓD p. orlik (pospolity).

CYNTORYJA p. centuria (pospolita).

CYPR p. tatarak zwyczajny.

CYPRYS LETNI p. mietelnik (żakula).

CYRANECZKA ornit. <nazwa ptaków z rodziny kaczkowatych Anatidae, należących do kaczek pływających (właściwych)>:
Δ CYRANECZKA Anas crecca, w Polsce lęgowa, przelotna i zimująca (in. c. ozdobna; daw./lud. cyraniuk, cyranka mała, kaczka cyraneczka)>: Lot cyraneczek jest bardzo szybki i cichy, bez najmniejszego szelestu lub świstu. Lecąca cyraneczka tworzy stosunkowo bardzo ciemną, prawie czarną sylwetkę i tylko jasny spód ciała wyraźnie się srebrzy. (…) Głos cyreneczki przypomina kwakanie większych gatunków kaczek, lecz jest odpowiednio delkikatniejszy. Kaczor w porze godowej odzywa się „trjuk, kirk, krek”, co nadało temu gatunkowi łacińską nazwę „crecca” i niemiecką „Krickente”. SOKOŁ. Ptaki II, 449.
Δ CYRANECZKA KAROLIŃSKA Anas carolinensis, do Polski zalatująca wyjątkowo.

CYRANIUK gw. białorus. p. cyraneczka.

CYRANKA
1a. ornit. <nazwa ptaków z rodziny kaczkowatych Anatidae, należących do kaczek
pływających (właściwych)>:
Δ CYRANKA Anas querquedula, w Polsce lęgowa, przelotna i wyjątkowo zimująca (in. c.
właściwa; daw./lud. kaczka cyranka, trajkotka)>: Najbardziej uderzającą cechą szaty godowej
kaczora cyranki jest duża biała brew, ciągnąca się od przedniej części oka aż na boki karku.
Tworzy ona piękny kontrast z czernią górnej części głowy. SOKOŁ. Ptaki II, 446. Każdy
gatunek [kaczek] ma trochę inny swój zwyczaj w locie – to szyja bardziej prosto, to skrzydłem
inaczej robi. A tam – widzisz? – cyranki. Mniejsze i wałęsają się trochę, lecący. WEY. Soból 27.
Z cyranką miałem więcej kłopotu: uchodząc z gniazda, wydała charakterystyczny głos, czego
nigdy dotąd przy odlocie nie czyniła. Na ten zew znajdujący się w pobliżu kaczor poderwał się i
poleciał za nią. PUCH. Łabędź 39.
Δ CYRANKA MODROSKRZYDŁA Anas discors, do Polski zalatująca wyjątkowo (daw./lud.
chińska cyranka).
1b. ornit. daw. CYRANKA MAŁA p. cyraneczka.

CYRNICA gw. podh. p. jeżyna.

CYRONIA p. posłonek (rozesłany).

CYRTA daw. p. certa: Mamy tu doskonałe duże leszcze, cyrty, węgorze i naturalnie szczupaki. OSSEN. W polskiej 69.

CYRWÔNY BEZ gw. żyw. p. bez (koralowy).

CYSTOSKÓREK PACHNĄCY p. białoskórnik chropowaty.

CYTRA p. wiesiołek (dwuletni).

CYTRYNEK
1. entom. p. latolistek cytrynek: Na rozgrzanych polanach zjawiły się brązowe o niebieskich
oczkach na skrzydłach motyle, a raz nawet zamigotał w słońcu nad zagajnikami czysty, pełen
radości cytrynek. Unikał cienia, trzymał się światła, jaśniejąc w jego promieniach niby radosne
zjawisko bliskiej wiosny. GOŹ. Loty 75. • Skoro tylko słonko błysnęło spomiędzy zwałów
chmurnych zasłon, zaraz gdzieśw ogródku, w zaciszymy jego zakątku, pokazał się olśniewający
szczegół wiosny. Oto ni stąd, ni zowąd wytrysnął zwiastun pożądanych zmian – motyl
cytrynek. GOŹ. Bractwo 116.
2. ornit. daw. p. osetnik (zwyczajny).

CYTRYNIEC p. maślak (pstry).

CYTRYNIEC LEŚNY p. pszczelnik wąskolistny.

CYTRYNIK bot. <nazwa porostów z rodziny Acarosporaceae>:
Δ CYTRYNIK JASKRAWY Pleopsidium flavum (in. wielosporek jaskrawy),
Δ CYTRYNIK ŻÓŁTY P. chlorophanum (in. wielosporek żóółty).

CYTRYNKA bot. <nazwa porostów z rodziny Artrhorhaphidaceae>:
Δ CYTRYNKA ALPEJSKA Arthrorhaphis alpina,
Δ CYTRYNKA SZARA A. grisea (in. bulwiczka piaskowa),
Δ CYTRYNKA ŻÓŁTA A. citrinella (in. kropnica cytrynowa).

CYTWAR p. wrotycz (pospolity).

CYTWOR p. wrotycz (pospolity).

CYZ lud. małopol. p. czyż (zwyczajny): Koło drogi stadko małych ptasząt łuskało szyszki olchy. „No, a te jak się nazywają?” – zapytałem. „Cyze”. (…) „Sam jesteś cyz – a to są czyżyki”. PUCH. Wyspa 10.

CYZYK lud. p. czyż (zwyczajny).

CYŻ lud. śląsk. p. czyż (zwyczajny).

CYŻYK lud. kiel. p. czyż (zwyczajny).

CZABOK gw. ciesz. <niskie rosochate drzewo>

CZAIK zool. <nazwa pająków z rodziny kwadratnikowatych Tetragnathidae>:
Δ CZAIK daw. p. kwadratnik.
Δ CZAIK JESIENNY Metellina segmentata.

CZAJKA
1a. ornit. <nazwa ptaków z rodziny siewkowatych Charadriidae>
Δ CZAJKA STEPOWA Vanellus leucurus do Polski zalatująca wyjątkowo,
Δ CZAJKA TOWARZYSKA V. gregarius, do Polski zalatująca (in. cz. towarzysz),
Δ CZAJKA ZWYCZAJNA V. vanellus, w Polsce lęgowa, przelotna i rzadko zimująca (in.
czajka, cz. czubata, cz.-kiwaczka, cz. krzykacz, cz. pospolita, cz. właściwa; daw./lud.
biegus czajka, siewka czajka): Nad głębiami sennej, cichej wody (…) krzyk czajki się rozlega.
KASPR. Hymny. cyt. SD • Na przelatujące czajki dzieci krzyczą: Czajuś, ukręć się! KARŁ. SGP I,
269. • Czajka gnieździ się na łąkach i terenach podmokłych, porośniętych niską roślinnością.
Drzew i krzewów unika. Szczególnie odpowiadają jej łąki porośnięte kaczeńcem, gdyż wysokie
trawy przeszkadzająw bieganiu po ziemi. […] Czajka ożywia i upiększa krajobraz i należy do
naszej wsi tak samo jak bocian. Składa się na to wiele przyczyn: jest ona jednym z pierwszych
zwiastunów wiosny, żyje na otwartym terenie, gdzie widać ją z daleka, odznacza się
kontrastowym i bardzo ładnym upierzeniem, chętnie lata tuż nad głowącżłowieka i koziołkując
w powietrzu wydaje krzykliwy, donośny głos. SOKOŁ. Ptaki II, 274. • Czajki-kiwaczki robiły
nad moją głową fikołki i wrzaskliwie kwiląc atakowały psa, siadając mu prawie na grzbiecie.
ŻEBR. Amur 79.
1b. ornit. daw. <nazwa innego ptaka>:
Δ CZAJKA CZARNOBRZUCHA, CZ. SIEWNICA p. siewnica.
Δ CZAJKA GRUBONÓG p. kulon (zwyczajny).
Δ CZAJKA LĄDOWIEC p. sieweczka (obrożna).
Δ CZAJKA MORNEL p. mornel.
Δ CZAJKA SŁOTNIK, CZ. ZŁOTNIK p. siewka (złota).

CZANTORIA p. centuria (pospolita).

CZANTORYJKA gw. ciesz. p. centuria (pospolita).