To Top

„Słownik polskiego języka przyrodniczego” jest autorskim projektem Grzegorza Bobrowicza. Prace nad słownikiem zostały zapoczątkowane w roku 1990, a od roku 2010 prowadzone są intensywnie. Słownik jest zbiorem wyrazów opisujących dziką przyrodę Polski; głównie w skali makroskopowej (pominięto skalę mikro, budowę wewnętrzną organizmów, procesy fizjologiczne). Obejmuje on nazwy używane obecnie i dawniej, w tym gwarowe i ludowe. Słownik adresowany jest do wszystkich którym bliska jest dzika przyroda Polski. Więcej

Zakres tematyczny Słownika:

  • nazwy gatunków roślin Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. grzybów, porostów, mszaków, paprotników, roślin nasiennych;
  • nazwy gatunków zwierząt Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. mięczaków, stawonogów, kręgowców;
  • nazwy części roślin i zwierząt;
  • głosy zwierząt;
  • nazwy środowisk przyrodniczych, zbiorowisk roślinnych;
  • nazwy rzeźby terenu, wód, gleb; określenia miejsc w terenie itp.;
  • nazwy używane w leśnictwie dotyczące lasów, ich części itp.;
  • nazwy łowieckie dotyczące zwierząt, sposobów ich wabienia i in.;
  • nazwy używane w wędkarstwie dotyczące wód, ich fragmentów i in.;
  • nazwy używane w rolnictwie dotyczące obszarów rolnych, ich fragmentów i in.;
  • nazwy meteorologiczne, m.in. stany pogody, zjawiska na niebie itp.;
  • nazwy pór roku, miesięcy, pór dnia.

Obecnie w Słowniku znalazły się między innymi w dużej części kompletne nazwy gatunków takich grup systematycznych, jak: grzyby, porosty, paprotniki, rośliny nasienne; chrząszcze (część), motyle (część), prostoskrzydłe, ważki, mięczaki, minogi, ryby, ptaki. W przygotowaniu mszaki; pajęczaki, owady (pozostałe grupy), wije, skorupiaki, płazy, gady, ssaki.

Prezentowana część Słownika liczy około 15 tysięcy haseł. Docelowo szacuję, że objętość Słownika sięgnie około 50 tysięcy haseł. Na razie pozostawiam otwartą kwestię cytatów do poszczególnych haseł. Do niektórych haseł je zamieszczam; zwłaszcza cytaty nawiązujące do pochodzenia nazwy. Wykaz źródeł

Zapraszam wszystkich miłośników polskiego języka przyrodniczego do dzielenia się swoimi uwagami na temat Słownika lub poszczególnych jego haseł. Mniej

LUDARKA ornit. daw. <nazwa ptaków>:
Δ p. gil (zwyczajny).
Δ p. muchołówka w zn. 1a.
Δ p. pokrzewka w zn. 1a.
Δ LUDARKA, L. GAJÓWKA, L. STRZYŻOKOS p. kopciuszek (zwyczajny).
Δ LUDARKA, L. NEDOCHWOST, L. ROTOCHWAST, L. RUDOCHWOST p. pleszka
(zwyczajna).
Δ LUDARKA, L. RUDZIK p. rudzik (zwyczajny).
Δ LUDARKA BŁĘKITNA p. podróżniczek w zn 1.
Δ LUDARKA SŁOWIK p. kapturka.

LUDWIGIA bot. LUDWIGIA BŁOTNA <Ludwigia palustris, rodzimy gatunek rośliny z rodziny wiesiołkowatych Onagraceae (in. płytek błotny)>

LUK p. mierznica czarna.

LULECZNICA bot. LULECZNICA KRAIŃSKA <Scopolia carniolica, rodzimy gatunek rośliny z rodziny psiankowatych Solanaceae (lud. bałamutnica)>

LULEK
1a. bot. LULEK CZARNY <Hyoscyamus niger, zadomowiony u nas gatunek rośliny z
rodziny psiankowatych Solanaceae (in. lulek, l. jadowity, l. pospolity ; daw./lud. bełkotycia,
bielon, bielona, bieloń, bielun, bieluń, blacót, blekot, b. czarny, b. łubek, blen, blokad,
blokot, durnopian, głupek, głupi maczek, julek, lulik, lulka, łubek, niemica, niemycia,
nimec, oman jadowity, omanowe ziele, salij, szalej, sz. czarny, szaleniec, szelej, szelińc,
ziele Jowisza)>
1b. bot. <nazwa innych roślin>:
Δ LULEK daw. p. marchew (zwyczajna).
Δ LULEK gw. pilic. p. szalej (jadowity).

LULIK p. lulek (czarny).

LULKA p. lulek (czarny).

LUNA daw. (stpl.) <księżyc>

LUP daw. (stpl.) <wilk>

LUPAR łow. lud. <samiec wilka; p. też basior, basiur, bazior, baziutr, łupur, pies>

LUSKOWIEC lud. ciesz. p. drozd (śpiewak).

LUTEŃ daw. (stpl.) <miesiąc luty>

LUTERKA p. lucerna (siewna).

LUTKA p. lucerna (siewna).

LUZA PASZCZĘKA p. lnica (pospolita).

LUZULA POLNA p. kosmatka (polna).

LUŹNICA POLNA p. owsica (łąkowa).

LWA lud. lub. p. wierzba (iwa).

LWI OGON p. serdecznik (pospolity).

LWI PYSCKI POLNE (gw. żyw.), L. PYSZCZEK (gw. ostródz.-warm.-mazur.) p. lnica (pospolita).

LWI ZĄB, L. Z. POSPOLITY p. mniszek (pospolity).

LWI ZĄB p. cykoria (podróżnik).

LWIA ŁAPA p. widłak (goździsty).

LWIA ŁAPA, L. ŁAPKA p. przywrotnik (pasterski).

LWIA PASZCZA, L. PASZCZĘKA lud. p. lnica (pospolita).

LWIE SERCE lud. p. serdecznik (pospolity).

LYBIODA gw. żyw. p komosa (biała).

LYSCYNA (gw. żyw.), LYSKA (gw. ciesz. podh. żyw.) p. leszczyna (pospolita).

LYSKOWE ORZECHY gw. ciesz. <orzechy laskowe>

LYSKOWIEC gw. ciesz. <gatunek kosa>: Kosy sóm rozmaite, jest zowój, forskot i lyskowiec, a lyskowiec nejpieknij śpiwo. K.-T.-P.-W. Cieszyn 171.

© Copyright 1990-2024 Grzegorz Bobrowicz. Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie zdjęć i treści wymaga pisemnej zgody autora.

Powrót do góry