Grzegorz Bobrowicz

TRZEPIETAK p. koźlarz (czerwony).

TRZEPIOTOPIÓRY daw.(stpl.) <trzepoczący piórami>

TRZEPIÓRKA gw. kujaw. p. przepiórka (polna).

TRZEPLA (ZIELONA) entom. <Ophiogomphus cecilia, gatunek ważki z rodziny gadziogłówkowatych Gomphidae>

TRZEPOTKA p. drżączka średnia.

TRZEREŚNIA gw. kiel. p. czereśnia dzika.

TRZÉSCINA gw. bałt. p. trzcina pospolita.

TRZESKLINA p. wierzba (krucha).

TRZESZCZYK p. bylica (polna).

TRZESZCZYK gw. żyw. p. bylica (pospolita).

TRZESZCZYNA gw. p. kruszyna (pospolita).

TRZESZNIA gw. ciesz. p. czereśnia dzika.

TRZEŚĆ daw.(stpl.) <rdzeń drzewa>

TRZEŚNIA, T. CZEREMCHA p. czeremcha (zwyczajna).

TRZEŚNIA, T. DZIKA, T. LEŚNA, TRZEŚNIARKA daw./lud. p. czereśnia dzika: Za pomocą tego aparatu grubodziób może zgryźć pestkę dzikiej trześni, jednak wbrew ogólnemu mniemaniu, nie daje rady dużym pestkom czereśni ogrodowych. SOKOŁ. Ptaki I, 95.

TRZEŚNIE POZIEMNE, TRZEŚŃKA p. wiśnia (karłowata).

TRZEWICZEK p. obuwik pospolity.

TRZEWICZKI p. kokoryczka (wonna).

TRZEWICZKI, T. MATKI BOSKIEJ lud. p. tojad (mocny).

TRZEWICZKI p. obuwik pospolity.

TRZEWICZLIK ZEZULI, T. ZWYCZAJNY, TRZEWICZNIK, T. ZWYCZAJNY, TRZEWIK, T. PANNY MARYI lud. p. obuwik pospolity.

TRZEWIKI MATKI BOSKIEJ p. tojad (mocny).

TRZĘSAK mikol. <nazwa grzybów z rodziny trzęsakowatych Tremellaceae>:
Δ TRZĘSAK CHROBOTKOWY Tremella cladoniae,
Δ TRZĘSAK CZARNOZIELONY T. exigua,
Δ TRZĘSAK DWUZARODNIKOWY T. simplex,
Δ TRZĘSAK GRZYBIKOWY T. lichenicola,
Δ TRZĘSAK GRZYBOJADEK T. mycetophiloides,
Δ TRZĘSAK KULISTOZARODNIKOWY T. globospora,
Δ TRZĘSAK LISTKOWATY T. foliacea (daw. kisielec frędzlowaty, móżdżak liściasty, trzęsak strzępiasty, trzęsidło kędzierzawe, t. strzępiaste),
Δ TRZĘSAK ŁZAWNIKOWY T. obscura,
Δ TRZĘSAK MORWOWATY T. moriformis,
Δ TRZĘSAK MÓZGOWATY T. encephala (daw. kisielec cielisty, trzęsidło mózgowate),
Δ TRZĘSAK POMARAŃCZOWOŻÓŁTY T. mesenterica (in. t. pomarańczowy; daw. galaretowiec kruszkowy, g. pospolity, kisielec pomarańczowy, móżdżak kruszkowy, trzęsak pomarańczowy, t. złotożółty, trzęsidło pomarańczowe),
Δ TRZĘSAK POMARAŃCZOWY T. aurantia,
Δ TRZĘSAK PUSTUŁKOWY T. hypogymniae,
Δ TRZĘSAK SZPETNY T. indecorata,
Δ TRZĘSAK ZIELENIEJĄCY T. virescens.

TRZĘSAKÓWKA mikol. TRZĘSAKÓWKA PRZEJRZYSTA <Pseudostypella translucens, grzyb z rodziny kisielnicowatych Exidiaceae>

TRZĘSAWKA p. drżączka średnia.

TRZĘSĄCA lud. p. topola (osika).

TRZĘSIADUPKA lud. wejh. p. pliszka (siwa).

TRZĘSICA lud. p. topola (osika).

TRZĘSICZKA p. drżączka średnia: Trawy przedstawiają się z większym umiarem kolorystycznym: wyczyniec i tymotka wypinają ku górze lisie ogony swoich kłosków, kostrzewy i trzęsiczki – wiotkie wiechy kiści. GOŹ. Opowieści 207.

TRZĘSIDŁA p. glon w zn 2.

TRZĘSIDŁO KĘDZIERZAWE, T. STRZĘPIASTE p. trzęsak (listkowaty).

TRZĘSIDŁO MÓZGOWATE p. trzęsak (mózgowaty).

TRZĘSIDŁO POMARAŃCZOWE p. trzęsak (pomarańczowożółty).

TRZĘSIDUPA lud. p. pliszka (siwa).

TRZĘSIDUPA lud. kraśn. p. topola (osika).

TRZĘSIDUPKA lud. jas. p. pliszka (siwa).

TRZĘSIDUPKA gw. małopol. wlkp. p. pliszka w zn. 1a.

TRZĘSIODUPA lud. jas. p. pliszka (siwa).

TRZĘSIOGON daw. p. pliszka w zn. 1a.

TRZĘSIOGONEK lud. p. pliszka w zn. 1a.

TRZĘSIOGONEK, T. BIAŁY daw. p. pliszka (siwa).

TRZĘSIOGONKA daw. p. pliszka w zn. 1a.

TRZĘSIONEK daw. p. pliszka w zn. 1a.

TRZĘSIONKA daw. p. pliszka w zn. 1a.

TRZĘSK lud. p. topola (osika).

TRZĘŚCZA, TRZEŚLA lud. p. czereśnia (dzika).

TRZĘŚLICA bot. <nazwa rodzimych gatunków roślin z rodziny traw Poaceae>:
Δ TRZĘŚLICA MODRA Molinia caerulea (in. t. błękitna, t. jednokolankowa; daw./lud. trzęślina jednostronna, zdziebla),
Δ TRZĘŚLICA TRZCINOWATA M. arundinacea.

TRZĘŚLIK bot. <nazwa mchów z rodziny trzęślikowatych Timmiaceae>:
Δ TRZĘŚLIK AUSTRIACKI Timmia austriaca,
Δ TRZĘŚLIK BAWARSKI T. bavarica,
Δ TRZĘŚLIK MEKLEMBURSKI T. megapolitana,
Δ TRZĘŚLIK NORWESKI T. norvegica.

TRZĘŚLINA JEDNOSTRONNA p. trzęślica (modra).

TRZĘŚNIA gw. małopol. p. czereśnia dzika.

TRZMIEL
1a. entom. <nazwa owadów społecznych, błonkówek, z rodziny pszczołowatych Apidae (daw./lud.
brzmiel, cmiel, ćmiel, ćmiyl, pszmiel, śćmiel)>:
Δ TRZMIEL CIEMNOPASY Bombus ruderatus,
Δ TRZMIEL CZARNOPASKOWANY B. schrencki,
Δ TRZMIEL GAJOWY B. lucorum,
Δ TRZMIEL GRZBIETOPLAM B. maculidorsis,
Δ TRZMIEL KAMIENNIK B. lapidarius,
Δ TRZMIEL LEŚNY B. pratorum,
Δ TRZMIEL OGRODOWY B. hortorum,
Δ TRZMIEL OLBRZYMI B. fragrans,
Δ TRZMIEL OZDOBNY B. distinguendus,
Δ TRZMIEL PARKOWY B. hypnorum (in. t. drzewny),
Δ TRZMIEL PASKOWANY B. subterraneus,
Δ TRZMIEL RDZAWOODWŁOKOWY B. pomorum,
Δ TRZMIEL RÓŻNOBARWNY B. soroeensis,
Δ TRZMIEL RUDONOGI B. ruderarius,
Δ TRZMIEL RUDOSZARY B. sylvarum,
Δ TRZMIEL RUDY B. pascuorum,
Δ TRZMIEL STEPOWY B. laesus,
Δ TRZMIEL SZARY B. veteranus,
Δ TRZMIEL SZEŚCIOZĘBNY B. wurfleini,
Δ TRZMIEL TAJGOWY B. jonellus,
Δ TRZMIEL WIELKI B. magnus,
Δ TRZMIEL WIELKOOKI B. confusus,
Δ TRZMIEL WSCHODNI B. semenoviellus,
Δ TRZMIEL WYSOKOGÓRSKI B. pyrenaeus,
Δ TRZMIEL WYŻYNNY B. mesomelas,
Δ TRZMIEL ZAMASKOWANY B. cryptarum (in. t. wąskopasy),
Δ TRZMIEL ZIEMNY B. terrestris,
Δ TRZMIEL ZMIENNY B. humilis,
Δ TRZMIEL ŻÓŁTOPASY B. sichelli,
Δ TRZMIEL ŻÓŁTY B. muscorum.
1b. entom. <formy trzmiela ze względu na długość narządów gębowych>: Kwiaty orlika zapylane
są głównie przez trzmiele długopyszczkowe, które w zamian korzystają z jego nektaru.
Trzmiele krótkopyszczkowe radzą sobie w inny sposób. Przegryzają ostrogę i rabują nektar bez
zapylania kwiatów. GIŻA Kłodz. 62.
Δ TRZMIEL DŁUGOPYSZCZKOWY
Δ TRZMIEL KRÓTKOOPYSZCZKOWY
2. bot. <nazwa różnych roślin>:
Δ TRZMIEL p. cykoria (podróżnik).
Δ TRZMIEL p. ligustr pospolity.
Δ TRZMIEL p. trzmielina (brodawkowata).
Δ TRZMIEL, T. ZWYCZAJNY p. trzmielina (zwyczajna).

TRZMIELACZEK entom. <Aphomia sociella, motyl z rodziny omacnicowatych Pyralidae (daw. trzmielnik, żłobik gniazdoszek)>

TRZMIELEC entom. <nazwa błonkówek pasożytniczych, z rodziny pszczołowatych Apidae (daw./lud. brzmik)>: Trzmielce są tak wyspecjalizowane, że poszczególne gatunki pasożytują na ściśle określonych gatunkach trzmieli, np. trzmielec gajowy Psithyrus bohemicus na trzmielu gajowym Bombus lucorum. K.K.P. Trzmiele 42.
Δ TRZMIELEC CZARNY Bombus (Psithyrus) rupestris,
Δ TRZMIELEC GAJOWY B. (P.) bohemicus,
Δ TRZMIELEC GÓRSKI B. (P.) norvegicus,
Δ TRZMIELEC LEŚNY B. (P.) sylvestris,
Δ TRZMIELEC OGRODOWY B. (P.) barbutellus,
Δ TRZMIELEC PIRENEJSKI B. (P.) quadricolor,
Δ TRZMIELEC PÓŁNOCNY B. (P.) flavidus,
Δ TRZMIELEC ZIEMNY B. (P.) vestalis,
Δ TRZMIELEC ŻÓŁTY B. (P.) campestris.

TRZMIELIĆ daw. <sterczeć, wznosić się>: Czy szumią twe lasy, jak dawniej, wesoło?/ Czy trzmielą tak smukło twe świerki wokoło?. POL, Do zielonego Beskidu.

TRZMIELIĆ SIĘ indyw. <roić się od trzmieli>: Kwieci się łąka chłodzista u pachnie, i dźwięczy, i gra, i osi się, pszczeli, trzmieli i motyli górą. ZEG. Uśm. / za SD

TRZMIELINA
1a. bot. <nazwa rodzimych gatunków krzewów z rodziny trzmielonowatych Celastraceae (daw./lud.
babiząb, ewonymus, kurzy gdak, strzemielina)>:
Δ TRZMIELINA BRODAWKOWATA Euonymus verrucosa (in. trzmielina, trzmielina
brodawkowa; daw./lud. babi ząb, bryzgulina, bryździery, bryżdżelina, brzezdzielina,
brzeździelina, ćwiekulec, ćwikulec, drzewko, kocie jajka, matnica północna, montwa,
m. trzmiel, m. trzmielina, omata, pomowe mudy, popadi oczy, popowe nudy, trzmiel,
zbryzgulina).
Δ TRZMIELINA ZWYCZAJNA E. europaea (in. trzmielina, t. pospolita; daw./lud.
bryzgulina, ćwiekulec, kuroślepina, kurze pizdy, mątwa, montwa, montwa trzmiel,
popiw-mud, przmiel, szczmielina, trzmiel, trzmiel zwyczajny, wilcze łyko): Dziko
rosnące trzmielina, tak pospolita w naszych lasach, zawdzięcza swoje istnienie przeważnie
rudzikowi, który rozsiewa ją mimo woli, ponieważ trawi tylko miękką osłonkę, a nasienie
wypluwa z powrotem. SOKOŁ. Ptaki I, 313.
1a. bot. <nazwa innych roślin>:
Δ TRZMIELINA p. kruszyna (pospolita).
Δ TRZMIELINA p. tojad (mocny).

TRZMIELNIK daw. p. trzmielaczek.

TRZMIELOJAD ornit. TRZMIELOJAD ZWYCZAJNY <Pernis apivorus, ptak z rodziny jastrzębiowatych Accipitridae, w Polsce lęgowy, przelotny (in. pszczołojad, p. pospolity, p. trzmielojad; daw./lud. kobuz osożer, k. trzmielojad, myszołów, m. pszczołojad, m. trzmielojad, osaryja, oseryja, osoryja, osożer, pszczolarz, siwodziób, sokół kobuz trzmielojad, s. pszczolarz, s. pszczołojad, s. trzmielojad, szczurek)>: Ubarwienie trzmielojada jest bardzo zmienne. Znane sąosobniki ciemnobrązowe lub też prawiebiałe. Spośród brązowych jedne są bardziej czarne, inne złotawe.(…) Bardzo ładne są osobniki jasne, na przodzie ciała białe ze skąpymi brązowymi kreskami, a na grzbiecie, wierzchu skrzydeł i ogonie brązowe z białymi perłami. SOKOŁ. Ptaki II, 61. Trzmielojad zapada na ziemię w poszukiwaniu gniazd trzmielich. Chdzi zręcznie i jak na ptaka drapieżnego nadzwyczaj lekko, gdyż ma słabo zakrzywione pazury. SOKOŁ. Ptaki II, 62.

TRZMODEL lud. wrzes. p. trznadel (zwyczajny).

TRZNADEL
1a. ornit. <nazwa ptaków z rodziny trznadlowatych Emberizidae (daw. poświerk, poświerka)>:
Δ TRZNADEL BIAŁOGŁOWY Emberiza leucocephalos, do Polski zalatuje wyjątkowo,
sporadycznie lęgowy (in. t. sosnolub, t. sosnowy; daw. poświerka sosnolub),
Δ TRZNADEL CZARNOGŁOWY E. melanocephala, do Polski zalatuje wyjątkowo (daw.
czarnogłowa),
Δ TRZNADEL CZUBATY E. rustica, do Polski zalatuje,
Δ TRZNADEL ZŁOTAWY E. aureola, do Polski zalatuje wyjątkowo (in. t. złocisty),
Δ TRZNADEL ZWYCZAJNY E. citrinella, w Polsce lęgowy, osiadły (in. trznadel, t.
pospolity, t. żółtobrzuch, t. żółtobrzuszek, t. żółty; daw./lud. bajgiel, bogumiła, czmodel,
cznadel, cznodel, czsznodel, czszynadel, ćtyrnol, pinkuła, poświerka, p. trznadel, p.
styrnal, p. żółtobrzuch, p. żółtobrzuszek, poternol, psternal, psternadel, pstyrnadel,
scyrnadel, scyrnol, starnál, sternad, sternadel, sternal, strdnal, strnadel, strnadl,
strzenagiel, strzezknadel, strznadel, strznadl, strzynadel, strzynadl, styrnadel, styrnal,
styrnol, szternadel, szternal, sztrnadek, sztyrnadel, śmieciuch, śternol, śtyrnadel,
śtyrnol, trinold, trynadl, trzmodel, trznadl, trznagel, trznagelek, trznagiel, trznagielek,
trznodel, trznogel, trzynadel, trzynodel, rzynold, żółtobrzuch, żółtobrzuszek).
1b. ornit. daw. <nazwa ptaków>:
Δ TRZNADEL CIERLIK p. cierlik.
Δ TRZNADEL CZARNOGŁOWY, T. TRZCINNICZEK, T. WRÓBEL TRZCINNY p.
potrzos: Z drobnego ptactwa można w trzcinach spotkać trzciniaka, trznadla czarnogłowego, a
późną jesienią przylatujące nieraz na nocleg duże stada szpaków. KORS. Trop 19.
Δ TRZNADEL GŁUSZEK p. głuszek w zn. 1a.
Δ TRZNADEL GŁUSZEK, T. POŚWIERKA, T. POTRZESZCZ p. potrzeszcz.
Δ TRZNADEL OGRODNICZEK, T. ORTOLAN p. ortolan.
Δ TRZNADEL ŚNIEGUŁA p. śnieguła.