To Top

„Słownik polskiego języka przyrodniczego” jest autorskim projektem Grzegorza Bobrowicza. Prace nad słownikiem zostały zapoczątkowane w roku 1990, a od roku 2010 prowadzone są intensywnie. Słownik jest zbiorem wyrazów opisujących dziką przyrodę Polski; głównie w skali makroskopowej (pominięto skalę mikro, budowę wewnętrzną organizmów, procesy fizjologiczne). Obejmuje on nazwy używane obecnie i dawniej, w tym gwarowe i ludowe. Słownik adresowany jest do wszystkich którym bliska jest dzika przyroda Polski. Więcej

Zakres tematyczny Słownika:

  • nazwy gatunków roślin Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. grzybów, porostów, mszaków, paprotników, roślin nasiennych;
  • nazwy gatunków zwierząt Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. mięczaków, stawonogów, kręgowców;
  • nazwy części roślin i zwierząt;
  • głosy zwierząt;
  • nazwy środowisk przyrodniczych, zbiorowisk roślinnych;
  • nazwy rzeźby terenu, wód, gleb; określenia miejsc w terenie itp.;
  • nazwy używane w leśnictwie dotyczące lasów, ich części itp.;
  • nazwy łowieckie dotyczące zwierząt, sposobów ich wabienia i in.;
  • nazwy używane w wędkarstwie dotyczące wód, ich fragmentów i in.;
  • nazwy używane w rolnictwie dotyczące obszarów rolnych, ich fragmentów i in.;
  • nazwy meteorologiczne, m.in. stany pogody, zjawiska na niebie itp.;
  • nazwy pór roku, miesięcy, pór dnia.

Obecnie w Słowniku znalazły się między innymi w dużej części kompletne nazwy gatunków takich grup systematycznych, jak: grzyby, porosty, paprotniki, rośliny nasienne; chrząszcze (część), motyle (część), prostoskrzydłe, ważki, mięczaki, minogi, ryby, ptaki. W przygotowaniu mszaki; pajęczaki, owady (pozostałe grupy), wije, skorupiaki, płazy, gady, ssaki.

Prezentowana część Słownika liczy około 15 tysięcy haseł. Docelowo szacuję, że objętość Słownika sięgnie około 50 tysięcy haseł. Na razie pozostawiam otwartą kwestię cytatów do poszczególnych haseł. Do niektórych haseł je zamieszczam; zwłaszcza cytaty nawiązujące do pochodzenia nazwy. Wykaz źródeł

Zapraszam wszystkich miłośników polskiego języka przyrodniczego do dzielenia się swoimi uwagami na temat Słownika lub poszczególnych jego haseł. Mniej

JEDWABNIK
1. ornit. JEDWABNIK JEMIOŁUCHA daw. p. jemiołuszka
2. bot. p. dziurawiec (skrzydełkowaty).

JEDWABNY OGON daw. p. jemiołuszka: Jemiołuszka – jedwabny ogon, turdus cristatus, ptak mniejszy od kwiczoła, na głowie ma czubek. U nas pokazują się wielkimi gromadami w jesieni. Kluk. Zw. cyt. SL

JEDWOB p. kanianka (macierzankowa).

JEDWÓB gw. żyw. p. kanianka (macierzankowa).

JEDYNIEC daw.(stpl.) <odyniec>

JEGIEL
1a. bot. <bór mieszany wilgotny świerkowo-dębowy z obszaru północno-wschodniej Polski
Querco-Piceetum>: Nad Biebrzą osiedla się [krogulec] wewnątrz mrocznych, mokrych „jegieli”,
czyli świerczyn. KŁOS. G.S.T. Ptaki 259.
1b. lud. p. jodła pospolita. oraz p. świerk (pospolity).

JEGLA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. jodła (pospolita).

JEGLA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. sosna (zwyczajna).

JEGLA gw. august., ostródz.-warm.-mazur. p. świerk (pospolity).

JEGLACZKA, JEGLASA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. świerk (pospolity).

JEGLASKA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. jodła (pospolita).

JEGLASKA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. świerk (pospolity).

JEGLASZKA lud. p. świerk (pospolity).

JEGLE p. jodła pospolita.

JEGLEINA, JEGLEJ lud. p. świerk (pospolity).

JEGLEJA p. jodła pospolita.

JEGLEJA lud. p. świerk (pospolity).

JEGLENINA p. jodła pospolita.

JEGLENINA lud. p. świerk (pospolity).

JEGLIA p. jodła pospolita.

JEGLIJA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. jodła (pospolita).

JEGLIJA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. sosna (zwyczajna).

JEGLIJA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. świerk (pospolity).

JEGLIJASA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. jodła (pospolita).

JEGLIJASA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. świerk (pospolity).

JEGLIJINA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. jodła (pospolita).

JEGLIJINA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. świerk (pospolity).

JEGLIJKA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. jodła (pospolita).

JEGLIJKA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. świerk (pospolity).

JEGLINA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. jodła (pospolita).

JEGLINA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. sosna (zwyczajna).

JEGLINA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. świerk (pospolity).

JEGLINA p. świerk (pospolity).

JEGLIWINA gw. ostródz.-warm.-mazur. p. świerk (pospolity).

JEGŁA lud. mazur. p. jodła (pospolita).

JEGŁA lud. p. świerk (pospolity).

JEHORKA lud. kres. p. starzec (jakubek).

JEJSIEŃ, JEJSION lud. p. jesion (wyniosły).

JELEC ichtiol. JELEC POSPOLITY <Leuciscus leuciscus, rodzimy gatunek ryby słodkowodnej z rodziny karpiowatych Cyprinidae (in. j. europejski; daw./lud. białoryb)>

JELENI GŁÓG lud. p. szakłak (pospolity).

JELENI JĘZYK p. języcznik (zwyczajny): W skalistych niszach [jaworzyn] znalazł dogodne dla siebie miejsce języcznik – pojedynczolistna paproć, jedno z owych przedziwnych zjawisk roślinnej starożytności w naszej florze. Od średniowiecza a może i dawniej, znany jako „jeleni język” i uważany za najlepszy lek na zasklepianie ran. MYCZ. Puszcz 19.

JELENI KORZEŃ lud. p. gorysz (miarz).

JELENI KORZEŃ p. gorysz (siny).

JELENI KORZEŃ CZARNY p. gorysz (siny).

JELENI OGON p. kłobuczka pospolita.

JELENI OGON p. okrzyn (szerokolistny).

JELENI OGON WSZAWIEC p. kłobuczka pospolita.

JELENI OZÓR gw. podh. p. rdest (wężownik).

JELENI ROŻEK gw. podh. p. wroniec (widlasty).

JELENI RÓG p. szakłak (pospolity).

JELENI SIERPIK p. aster (gawędka).

JELENI SIRP p. sierpik (barwierski).

JELENI TRUNEK p. aster (gawędka).

JELENI TRUNEK daw. p. sierpik (barwierski).

JELENI TRUNK p. sierpik (barwierski).

JELENIAK mikol. <nazwa grzybów z rodziny jeleniakowatych Elaphomycetaceae>:
Δ JELENIAK MYSZATY Elaphomyces muricatus (in. j. nastroszony)
Δ JELENIAK SARNI E. granulatus,
Δ JELENIAK SZORSTKI E. asperulus.

JELENICE p. bieluń (dziędzierzawa).

JELENIE JĘZYKI p. języcznik (zwyczajny).

JELENIE JĘZYKI p. ostrzeń (pospolity).

JELENIE OKO daw. p. pasternak (zwyczajny).

© Copyright 1990-2024 Grzegorz Bobrowicz. Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie zdjęć i treści wymaga pisemnej zgody autora.

Powrót do góry