To Top

„Słownik polskiego języka przyrodniczego” jest autorskim projektem Grzegorza Bobrowicza. Prace nad słownikiem zostały zapoczątkowane w roku 1990, a od roku 2010 prowadzone są intensywnie. Słownik jest zbiorem wyrazów opisujących dziką przyrodę Polski; głównie w skali makroskopowej (pominięto skalę mikro, budowę wewnętrzną organizmów, procesy fizjologiczne). Obejmuje on nazwy używane obecnie i dawniej, w tym gwarowe i ludowe. Słownik adresowany jest do wszystkich którym bliska jest dzika przyroda Polski. Więcej

Zakres tematyczny Słownika:

  • nazwy gatunków roślin Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. grzybów, porostów, mszaków, paprotników, roślin nasiennych;
  • nazwy gatunków zwierząt Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. mięczaków, stawonogów, kręgowców;
  • nazwy części roślin i zwierząt;
  • głosy zwierząt;
  • nazwy środowisk przyrodniczych, zbiorowisk roślinnych;
  • nazwy rzeźby terenu, wód, gleb; określenia miejsc w terenie itp.;
  • nazwy używane w leśnictwie dotyczące lasów, ich części itp.;
  • nazwy łowieckie dotyczące zwierząt, sposobów ich wabienia i in.;
  • nazwy używane w wędkarstwie dotyczące wód, ich fragmentów i in.;
  • nazwy używane w rolnictwie dotyczące obszarów rolnych, ich fragmentów i in.;
  • nazwy meteorologiczne, m.in. stany pogody, zjawiska na niebie itp.;
  • nazwy pór roku, miesięcy, pór dnia.

Obecnie w Słowniku znalazły się między innymi w dużej części kompletne nazwy gatunków takich grup systematycznych, jak: grzyby, porosty, paprotniki, rośliny nasienne; chrząszcze (część), motyle (część), prostoskrzydłe, ważki, mięczaki, minogi, ryby, ptaki. W przygotowaniu mszaki; pajęczaki, owady (pozostałe grupy), wije, skorupiaki, płazy, gady, ssaki.

Prezentowana część Słownika liczy około 15 tysięcy haseł. Docelowo szacuję, że objętość Słownika sięgnie około 50 tysięcy haseł. Na razie pozostawiam otwartą kwestię cytatów do poszczególnych haseł. Do niektórych haseł je zamieszczam; zwłaszcza cytaty nawiązujące do pochodzenia nazwy. Wykaz źródeł

Zapraszam wszystkich miłośników polskiego języka przyrodniczego do dzielenia się swoimi uwagami na temat Słownika lub poszczególnych jego haseł. Mniej

GATUNEK AKLIMATYZOWANY bot. zool. <gatunek rośliny lub zwierzęcia obcego pochodzenia przeniesiony na nowy obszar>

GATUNEK ALPEJSKI bot. zool. <gatunek rośliny lub zwierzęcia mający główny ośrodek występowania w wysokich górach powyżej górnej granicy lasu (in. gatunek halny)>

GATUNEK CHARAKTERYSTYCZNY
1. bot. <gatunek rośliny, który w danym syntaksonie (np. zespole roślinnym) występuje częściej
niż w innych syntaksonach albo w większej niż gdzie indziej liczebności, pokryciu lub
żywotności>
2. ornit. <gatunek ptaka uważany za przynależny (typowy) dla danego zespołu ptaków>

GATUNEK FLAGOWY <w ochronie przyrody: gatunek reprezentujący zagrożony ekosystem>: Jako gatunki flagowe określa sięzwierzęta reprezentujące zagrożony ekosystem. Przy wyborze tych gatunków pod uwagębierze się ich rzadkość (lub silne zagrożenie), a także atrakcyjność, aby przyciągnąć sympatię społeczeństwa. R. Z. O. Wydra 54. • Bociany, często będące największymi ptasimi drapieżnikami w danym środowisku, są świetnym wskaźnikiem jakości środowisk podmokłych. Są wykorzystywane jako tzw. gatunki flagowe przy opracowywaniu i wdrażaniu programów ochrony wybranych terenów i środowisk. JAK.-SZYM. Bociany 138.

GATUNEK HALNY p. gatunek (alpejski).

GATUNEK OSŁONOWY <w ochronie przyrody: gatunek, którego ochrona pociąga za sobą ochronę wielu innych, współwystępujących gatunków, a także ich siedliska (in. g. parasolowy, g. tarczowy)>: Identyfikacja gatunków osłonowych pomaga skutecznie ukierunkować wysiłki i fundusze na ochronę wybranych zespołów gatunków lub siedlisk. Tradycyjnie do tej grupy zaliczamy duże i średnie ptaki oraz ssaki o rozległych areałach. R. Z. O. Wydra 54.

GATUNEK PANOŃSKI bot. <gatunek rośliny mający główny obszar występowania na Nizinie Węgierskiej>

GATUNEK PONTYJSKI bot. <gatunek rośliny mający główny obszar występowania na terytorium przyległym od zachodu i północy do Morza Czarnego>

GATUNEK SUBALPEJSKI bot., zool. <gatunek rośliny lub zwierzęcia mający główny ośrodek występowania w piętrze kosówki albo w reglu górnym i kosówce>

GATUNEK SYNANTROPIJNY bot., zool. <gatunek rośliny lub zwierzęcia, który przystosował się do życia środowiska przekształconym przez człowieka, np. mysz domowa, wróbel domowy, żółtlica drobnokwiatowa; in. synantrop>

GATUNEK WYSOKOGÓRSKI bot., zool. <gatunek rośliny lub zwierzęcia mający główny ośrodek występowania w wysokich górach od piętra regla górnego wzwyż (gatunek alpejski lub subalpejski>

  • 1

© Copyright 1990-2025 Grzegorz Bobrowicz. Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie zdjęć i treści wymaga pisemnej zgody autora.

Powrót do góry