To Top

„Słownik polskiego języka przyrodniczego” jest autorskim projektem Grzegorza Bobrowicza. Prace nad słownikiem zostały zapoczątkowane w roku 1990, a od roku 2010 prowadzone są intensywnie. Słownik jest zbiorem wyrazów opisujących dziką przyrodę Polski; głównie w skali makroskopowej (pominięto skalę mikro, budowę wewnętrzną organizmów, procesy fizjologiczne). Obejmuje on nazwy używane obecnie i dawniej, w tym gwarowe i ludowe. Słownik adresowany jest do wszystkich którym bliska jest dzika przyroda Polski. Więcej

Zakres tematyczny Słownika:

  • nazwy gatunków roślin Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. grzybów, porostów, mszaków, paprotników, roślin nasiennych;
  • nazwy gatunków zwierząt Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. mięczaków, stawonogów, kręgowców;
  • nazwy części roślin i zwierząt;
  • głosy zwierząt;
  • nazwy środowisk przyrodniczych, zbiorowisk roślinnych;
  • nazwy rzeźby terenu, wód, gleb; określenia miejsc w terenie itp.;
  • nazwy używane w leśnictwie dotyczące lasów, ich części itp.;
  • nazwy łowieckie dotyczące zwierząt, sposobów ich wabienia i in.;
  • nazwy używane w wędkarstwie dotyczące wód, ich fragmentów i in.;
  • nazwy używane w rolnictwie dotyczące obszarów rolnych, ich fragmentów i in.;
  • nazwy meteorologiczne, m.in. stany pogody, zjawiska na niebie itp.;
  • nazwy pór roku, miesięcy, pór dnia.

Obecnie w Słowniku znalazły się między innymi w dużej części kompletne nazwy gatunków takich grup systematycznych, jak: grzyby, porosty, paprotniki, rośliny nasienne; chrząszcze (część), motyle (część), prostoskrzydłe, ważki, mięczaki, minogi, ryby, ptaki. W przygotowaniu mszaki; pajęczaki, owady (pozostałe grupy), wije, skorupiaki, płazy, gady, ssaki.

Prezentowana część Słownika liczy około 15 tysięcy haseł. Docelowo szacuję, że objętość Słownika sięgnie około 50 tysięcy haseł. Na razie pozostawiam otwartą kwestię cytatów do poszczególnych haseł. Do niektórych haseł je zamieszczam; zwłaszcza cytaty nawiązujące do pochodzenia nazwy. Wykaz źródeł

Zapraszam wszystkich miłośników polskiego języka przyrodniczego do dzielenia się swoimi uwagami na temat Słownika lub poszczególnych jego haseł. Mniej

TURZYCA
1a. bot. <nazwa rodzimych gatunków roślin z rodziny turzycowatych Cyperaceae (daw./lud.
osoka)>:
Δ TURZYCA BAGIENNA Carex limosa (in. t. szlamowa),
Δ TURZYCA BIAŁA C. alba,
Δ TURZYCA BLADA C. pallescens,
Δ TURZYCA BLADOZIELONA C. pallens,
Δ TURZYCA BŁOTNA C. acutiformis (in. t. bagienna, t. torfowiskowa),
Δ TURZYCA BRUNATNA C. brunnescens,
Δ TURZYCA BRZEGOWA C. riparia (in. t. nadbrzeżna, t. przybrzeżna),
Δ TURZYCA BUEKA C. buekii,
Δ TURZYCA BUXBAUMA C. buxbaumii,
Δ TURZYCA CIBOROWATA C. bohemica,
Δ TURZYCA CIEMNOKŁOSA C. melanostachya,
Δ TURZYCA CIENISTA C. umbrosa,
Δ TURZYCA CZARNA C. parviflora (in. t. łąkowa),
Δ TURZYCA CZARNIAWA C. atrata (in. t. poczerniała, t. żałobna),
Δ TURZYCA DACKA C. dacica,
Δ TURZYCA DARNIOWA C. cespitosa,
Δ TURZYCA DAVALLA C. davalliana (in. t. torfowa),
Δ TURZYCA DELIKATNA C. supina,
Δ TURZYCA DŁUGOKŁOSA C. elongata (in. t. wydłużona): Do swego rozwoju
wykorzystała olcha wodolubną turzycę długokłosą, która rośnie mocnymi kępami nad
topielami leśnymi. Wystarczy, że nasionko olchy padnie w taką kępę, w krótkim czasie rozwinie
się z niego drzewo mocno ukorzenione, rozrośnięte i z pierwotnej niepokaźnej kępy turzycy
staje sięleśną wysepką olsową oblaną topielą wodną. MYCZ. Puszcz 22.
Δ TURZYCA DROBNA C. demissa (in. t. spłaszczona),
Δ TURZYCA DROBNOZADZIORKOWA C. microglochin, u nas wymarła,
Δ TURZYCA DRŻĄCZKOWATA C. bryzoides (in. t. drżączkowa, waldhar; daw./lud. morska
trawka, trawa leśna,),
Δ TURZYCA DWUPIENNA C. dioica,
Δ TURZYCA DWUSTRONNA C. disticha (in. t. dwurzędowa),
Δ TURZYCA DZIÓBKOWATA C. rostrata (in. t. dziobata, t. flaszeczkowa, t. wydłużona),
Δ TURZYCA FILCOWATA C. tomentosa (in. t. kosmata, t. kutnerowata) ,
Δ TURZYCA GŁADKODZIÓBKOWA C. rhynchophysa,
Δ TURZYCA GWIAZDKOWATA C. echinata,
Δ TURZYCA HARTMANA C. hartmanii,
Δ TURZYCA HOSTA C. hostiana,
Δ TURZYCA KRÓTKOKŁOSA C. brachystachys,
Δ TURZYCA KULISTA C. globularis,
Δ TURZYCA LACHENALA C. lachenalii,
Δ TURZYCA LEŚNA C. sylvatica,
Δ TURZYCA LISIA C. vulpina (in. t. czerwonobrunatna; daw./lud. dzierzęga, dzieżęga,
osoka lisia, wikswa, wixwa),
Δ TURZYCA LOARSKA C. ligerica,
Δ TURZYCA LUŹNOKWIATOWA C. vaginata,
Δ TURZYCA ŁUSZCZKOWATA C. lepidocarpa (in. t. łuskowata),
Δ TURZYCA MICHELA C. michelii,
Δ TURZYCA MOCNA C. firma,
Δ TURZYCA NAJEŻONA C. pairae,
Δ TURZYCA NIBYCIBOROWATA C. pseudocyperus (in. t. ciborowata),
Δ TURZYCA NIBY-LISIA C. cuprina,
Δ TURZYCA NISKA C. humilis,
Δ TURZYCA NITKOWATA C. lasiocarpa,
Δ TURZYCA OBŁA C. diandra,
Δ TURZYCA ODGIĘTA C. curvata,
Δ TURZYCA ODLEGŁOKŁOSA C. distans (in. t. odległokłoskowa, t. odległokłosowa),
Δ TURZYCA OEDERA C. viridula,
Δ TURZYCA OMSKA C. omskiana,
Δ TURZYCA ORZĘSIONA C. pilosa,
Δ TURZYCA OŚCISTA C. atherodes,
Δ TURZYCA OWŁOSIONA C. hirta (in. t. kosmata),
Δ TURZYCA PAGÓRKOWA C. montana (in. t. górska),
Δ TURZYCA PALCZASTA C. digitata,
Δ TURZYCA PATAGOŃSKA C. magellanica,
Δ TURZYCA PCHLA C. pulicaris,
Δ TURZYCA PĘCHERZYKOWATA C. vesicaria (daw./lud. turecki piarec),
Δ TURZYCA PIASKOWA C. arenaria (in. t. turza trawa; daw./lud. ostrzyca, salsaparylla
niemiecka),
Δ TURZYCA PIGUŁKOWATA C. pilulifera (in. t. gałeczkowata, t. pigułka),
Δ TURZYCA POSPOLITA C. nigra,
Δ TURZYCA POZNAŃSKA C. repens,
Δ TURZYCA PROSOWA C. paniculata (in. t. wiechowata),
Δ TURZYCA PROSOWATA C. panicea (in. t. prosiana),
Δ TURZYCA PRZYDYMIONA C. fuliginosa,
Δ TURZYCA PTASIE ŁAPKI C. ornithopoda,
Δ TURZYCA PUNCTOWANA C. punctata,
Δ TURZYCA REICHENBACHA C. pseudo-brizoides,
Δ TURZYCA ROZSUNIĘTA C. divulsa,
Δ TURZYCA RZADKOKŁOSA C. remota (in. t. odległokłosa; daw./lud. baszka, mysiôra),
Δ TURZYCA SIEDMIOGRODZKA C. transsilvanica,
Δ TURZYCA SINA C. flacca (in. t. modra, t. modrawa),
Δ TURZYCA SIWA C. canescens (in. t. siwawa, t. szara),
Δ TURZYCA SKALNA C. rupestris,
Δ TURZYCA SKANDYNAWSKA C. scandinavica,
Δ TURZYCA SKĄPOKWIATOWA C. pauciflora,
Δ TURZYCA STOPOWATA C. pediformis,
Δ TURZYCA STRUNOWA C. chordorrhiza (in. t. nitkowata),
Δ TURZYCA SZCZUPŁA C. disperma,
Δ TURZYCA SZTYWNA C. elata (in. t. wyprężona),
Δ TURZYCA ŚCIŚNIONA C. spicata (in. t. szorstka, t. ścieśniona),
Δ TURZYCA TĘGA C. bigelowii,
Δ TURZYCA TORFOWA C. heleonastes,
Δ TURZYCA TUNIKOWA C. appropinquata (in. t. czubiasta, t. pośrednia): Gdy kwitnie
masowo kępiasta turzyca tunikowa, bagienna łąka wygląda jak przyprószona siarką. KŁOS.
G.T. Prawdziwa 88.
Δ TURZYCA WĄSKOLISTNA C. stenophylla (in. t. krótkokłosa),
Δ TURZYCA WCZESNA C. praecox (in. t. Schrebera, t. Szrebera, t. wcześna),
Δ TURZYCA WIOSENNA C. caryophyllea,
Δ TURZYCA WŁOSOWATA C. capillaris,
Δ TURZYCA WRZOSOWISKOWA C. ericetorum,
Δ TURZYCA WYCIĄGNIĘTA C. extensa, u nas wymarła,
Δ TURZYCA ZAJĘCZA C. ovalis (in. t. jajowatokłosa, t. owalna, t. owalnokłosa),
Δ TURZYCA ZAOSTRZONA C. gracilis (in. t. ostrokątna): Gdy kwitnie masowo kępiasta
turzyca tunikowa, bagienna łaka wygląda jak przyprószona siarką, kiedy zaś turzyca zaostrzona
– jak posypana popiołem. KŁOS. G.T. Prawdziwa 88.
Δ TURZYCA ZAWSZE ZIELONA C. sempervirens (in. t. kępkowa),
Δ TURZYCA ZGRZEBŁOWATA C. strigosa,
Δ TURZYCA ZWISŁA C. pendula (in. t. wielka),
Δ TURZYCA ŻÓŁTA C. flava (in. t. żółtawa),
Δ TURZYCA ŻYCICOWA C. loliacea,
Δ TURZYCA ŻYTOWATA C. secalina.
1a. bot. <nazwa innej rośliny>:
Δ TURZYCA p. tarczyca (pospolita).

  • 1

© Copyright 1990-2024 Grzegorz Bobrowicz. Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie zdjęć i treści wymaga pisemnej zgody autora.

Powrót do góry