To Top

„Słownik polskiego języka przyrodniczego” jest autorskim projektem Grzegorza Bobrowicza. Prace nad słownikiem zostały zapoczątkowane w roku 1990, a od roku 2010 prowadzone są intensywnie. Słownik jest zbiorem wyrazów opisujących dziką przyrodę Polski; głównie w skali makroskopowej (pominięto skalę mikro, budowę wewnętrzną organizmów, procesy fizjologiczne). Obejmuje on nazwy używane obecnie i dawniej, w tym gwarowe i ludowe. Słownik adresowany jest do wszystkich którym bliska jest dzika przyroda Polski. Więcej

Zakres tematyczny Słownika:

  • nazwy gatunków roślin Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. grzybów, porostów, mszaków, paprotników, roślin nasiennych;
  • nazwy gatunków zwierząt Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. mięczaków, stawonogów, kręgowców;
  • nazwy części roślin i zwierząt;
  • głosy zwierząt;
  • nazwy środowisk przyrodniczych, zbiorowisk roślinnych;
  • nazwy rzeźby terenu, wód, gleb; określenia miejsc w terenie itp.;
  • nazwy używane w leśnictwie dotyczące lasów, ich części itp.;
  • nazwy łowieckie dotyczące zwierząt, sposobów ich wabienia i in.;
  • nazwy używane w wędkarstwie dotyczące wód, ich fragmentów i in.;
  • nazwy używane w rolnictwie dotyczące obszarów rolnych, ich fragmentów i in.;
  • nazwy meteorologiczne, m.in. stany pogody, zjawiska na niebie itp.;
  • nazwy pór roku, miesięcy, pór dnia.

Obecnie w Słowniku znalazły się między innymi w dużej części kompletne nazwy gatunków takich grup systematycznych, jak: grzyby, porosty, paprotniki, rośliny nasienne; chrząszcze (część), motyle (część), prostoskrzydłe, ważki, mięczaki, minogi, ryby, ptaki. W przygotowaniu mszaki; pajęczaki, owady (pozostałe grupy), wije, skorupiaki, płazy, gady, ssaki.

Prezentowana część Słownika liczy około 15 tysięcy haseł. Docelowo szacuję, że objętość Słownika sięgnie około 50 tysięcy haseł. Na razie pozostawiam otwartą kwestię cytatów do poszczególnych haseł. Do niektórych haseł je zamieszczam; zwłaszcza cytaty nawiązujące do pochodzenia nazwy. Wykaz źródeł

Zapraszam wszystkich miłośników polskiego języka przyrodniczego do dzielenia się swoimi uwagami na temat Słownika lub poszczególnych jego haseł. Mniej

PORZECZKA
1a. bot. <nazwa rodzimych gatunków krzewów z rodziny agrestowatych Grossulariaceae (daw./lud.
anesberen, hanesberen, hansbery, janka, jansbery, jochanesbery, podrzeczka, rybizla,
rybiźla świętojanka, winniczka)>: Polska nazwa pochodzi od wyrazu rzeka. To roślina,
która lubi rosnąć "po rzece", czyli nad brzegami potoków, rzek. KARAB. Porzeczka.
Δ PORZECZKA AGREST Ribes uva-crispa (in. agrest, a. biały, a. dziki, a. leśny, a.
pospolity, a. zwykły, a. żółty, porzeczka agrest dziki, p. kolczasta; daw./lud. agras, agres,
agresek, agrestek, agrestka, agrez, agręst, agrys, agryz, agryst, angres, angrest, angrez,
angrys, angryst, angrystek, angryz, bachletka, bania korka, baniaczki, cierń drożna,
ęgrest, gudzbery, hangres, hangrest, hangryst, jagrest, jagryst, jangrest, jangrys,
jangrysek, jągrest, kędzierzawiec, kosmatki, kricbery, kristombery, kryczber, krystory,
kudzbery, menic, mynki, polki, porzyczka, sztachelberen, sztachelbery, sztachlok,
świętojanka, truskawka, wepryna, wieprzki),
Δ PORZECZKA ALPEJSKA R. alpninum (in. p. górna; daw./lud. rodzynka, rozynki drobne,
wieprznik),
Δ PORZECZKA CZARNA R. nigrum (in. p. smrodynia; daw./lud. bzdziuch, bździuch,
jagoda czarna, j. leśna, jagody czarne, j. cz. świętego Jana, jewka, pankacina,
pankracina, pchlica, pękacina, pękatka, pieprzuchy, smarglena, smargliny, smordynki,
smorodyńki, smorodina, smorodynia, smorodzina, smorodzinki, smrodina, smrodyna,
smrodynia, smrodynka, smrodzina, smrodzinki, świętojanki, świętojańki, wieprzuchy),
Δ PORZECZKA CZERWONA R. spicatum (in. p. dzika, p. pospolita, p. zwyczajna;
daw./lud. borzeczka),
Δ PORZECZKA SKALNA R. petraeum (daw./lud. p. górska).
1b. bot. <nazwa zadomowionego u nas gatunku krzewu z rodziny agrestowatych>:
Δ PORZECZKA ZWYCZAJNA R. rubrum.
1c. bot. <owoc krzewu porzeczki Ribes>:
1d. bot. PORZECZKA, P. CZERWONA, P. LEŚNA, P. POLNA p. berberys zwyczajny.

  • 1

© Copyright 1990-2024 Grzegorz Bobrowicz. Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie zdjęć i treści wymaga pisemnej zgody autora.

Powrót do góry