To Top

„Słownik polskiego języka przyrodniczego” jest autorskim projektem Grzegorza Bobrowicza. Prace nad słownikiem zostały zapoczątkowane w roku 1990, a od roku 2010 prowadzone są intensywnie. Słownik jest zbiorem wyrazów opisujących dziką przyrodę Polski; głównie w skali makroskopowej (pominięto skalę mikro, budowę wewnętrzną organizmów, procesy fizjologiczne). Obejmuje on nazwy używane obecnie i dawniej, w tym gwarowe i ludowe. Słownik adresowany jest do wszystkich którym bliska jest dzika przyroda Polski. Więcej

Zakres tematyczny Słownika:

  • nazwy gatunków roślin Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. grzybów, porostów, mszaków, paprotników, roślin nasiennych;
  • nazwy gatunków zwierząt Polski – dzikich i zadomowionych, m.in. mięczaków, stawonogów, kręgowców;
  • nazwy części roślin i zwierząt;
  • głosy zwierząt;
  • nazwy środowisk przyrodniczych, zbiorowisk roślinnych;
  • nazwy rzeźby terenu, wód, gleb; określenia miejsc w terenie itp.;
  • nazwy używane w leśnictwie dotyczące lasów, ich części itp.;
  • nazwy łowieckie dotyczące zwierząt, sposobów ich wabienia i in.;
  • nazwy używane w wędkarstwie dotyczące wód, ich fragmentów i in.;
  • nazwy używane w rolnictwie dotyczące obszarów rolnych, ich fragmentów i in.;
  • nazwy meteorologiczne, m.in. stany pogody, zjawiska na niebie itp.;
  • nazwy pór roku, miesięcy, pór dnia.

Obecnie w Słowniku znalazły się między innymi w dużej części kompletne nazwy gatunków takich grup systematycznych, jak: grzyby, porosty, paprotniki, rośliny nasienne; chrząszcze (część), motyle (część), prostoskrzydłe, ważki, mięczaki, minogi, ryby, ptaki. W przygotowaniu mszaki; pajęczaki, owady (pozostałe grupy), wije, skorupiaki, płazy, gady, ssaki.

Prezentowana część Słownika liczy około 15 tysięcy haseł. Docelowo szacuję, że objętość Słownika sięgnie około 50 tysięcy haseł. Na razie pozostawiam otwartą kwestię cytatów do poszczególnych haseł. Do niektórych haseł je zamieszczam; zwłaszcza cytaty nawiązujące do pochodzenia nazwy. Wykaz źródeł

Zapraszam wszystkich miłośników polskiego języka przyrodniczego do dzielenia się swoimi uwagami na temat Słownika lub poszczególnych jego haseł. Mniej

KORMORAN ornit. <nazwa ptaków z rodziny kormoranowatych Phalacrocoracidae>:
∆ KORMORAN ATLANTYCKI Phalacrocorax carbo carbo.
Δ KORMORAN CZARNY Phalacrocorax carbo, w Polsce lęgowy, przelotny i zimujący (in.
kormoran, k. czubaty, k. wielki, k. zwyczajny; daw./lud. kruk morski, pelikan kormoran):
Kormoran czarny jest silnym i okazałym ptakiem o zdecydowanym, ciemnym ubarwieniu. (…)
Kormoran czarny jest przez naturę wyjątkowo wyposażony, łączy bowiem cechy jak mogłoby
sięwydawać sprzeczne, gdyżdoskonale pływa, nurkuje wręcz wyjątkowo, świetnie lata, a nawet
umie czepiać się gałęzi i łazić po nich. SOKOŁ. Ptaki II, 495. • Jeden z kormoranów wlazł
kołyszącym krokiem do na wpół zbudowanego gniazda, uniósł prosto dziób i zaczął wydawać
jakieś dziwne odgłosy i kwokania. Następnie głowę odrzucił na plecy, zawachlował
rozpostartymi skrzydłami, a ogon rozłożył w wachlarz i uniósł do góry. Przypuszczałem, że jest
to samiec, który tokuje, ale zachowanie się drugiego ptaka wykazało dobitnie, że jest na odwrót.
PUCH. Wyspa 99. • Kormorany bardzo charakterystycznie zachowują się po wyjściu z wody.
Rozkładają skrzydła i suszą je do ostatniej kropli, aby zaś to przyśpieszyć, wachlują swymi
długimi lotami. PUCH. Wyspa 164. • Nazwa kormoran jest zniekszatłceniem starej łacińskiej
nazwy Corvus marinus, co dosłownie znaczy kruk morski. Oczywiście kormorany nie mają nic
wspólnego z krukami, a przypominają je jedynie barwą i wymiarami ciała. SOKOŁ. Ptaki II,
491.
Δ KORMORAN CZUBATY Ph. aristotelis, do Polski zalatujący wyjątkowo(in. k. gawronek, k.
średni; daw./lud. gawronek, kruk wodny): Kormoran czubaty gnieździ sięna skalistych
wybrzeżach zachodniej Europy i Afryki. SOKOŁ. Ptaki II, 502.
Δ KORMORAN MAŁY Ph. pygmaeus, do Polski zalatujący (in. k. karzeł): Kormoran mały (…)
Najmniejszy z kormoranów, wielkości gołębia grzywacza. W porównaniu z innymi gatunkami
kormoranów ma proporcjonalnie krótszy dziób, a dłuższy ogon. SOKOŁ. Ptaki II, 502.

  • 1

© Copyright 1990-2024 Grzegorz Bobrowicz. Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie zdjęć i treści wymaga pisemnej zgody autora.

Powrót do góry