Grzegorz Bobrowicz

PALMA p. tatarak zwyczajny: [tatarak] zowią także palmą, używają go bowiem do różdżek wielkanocnych” KARŁ. SGP IV, 17.

PALUCHI, PALUCHY, P. WŁASNE lud. p. zimowit jesienny.

PALUSZEK p. smardz (stożkowaty).

PALUSZKI MATKI BOSKIEJ p. goryczka (wąskolistna).

PALUSZKI PANNY MARYI p. dzwonek (pokrzywolistny).

PALUSZNICZEK p. naparstnica (purpurowa).

PALUSZNIK bot. <nazwa zadomowionych u nas gatunków roślin z rodziny traw Poaceae>:
Δ PALUSZNIK KRWAWY Digitaria sanguinalis (in. palusznik, p. omszony; daw./lud. kasza polska, krwiste proso, manna, m. prosia, m. prosowa, palcowe ziele, palecznica, proso
krwawe, p. mann, p. perzowe, p. ptasie, seroczeń)
Δ PALUSZNIK NITKOWATY D. ischaemum (in. palusznik, p. rurkowaty; daw./lud. proso
nitkowate), prawdopodobnie zadomowiony.

PAŁ
1. daw.(stpl.); gw. <upał, znój, skwar>
2. gw. poles. <wzniecany pożar, zwłaszcza na bagiennych łąkach, także na porębach i polach>:
Pamiętały [wilki], że każdej jesieni ludzie puszczali pał, a wtedy płomienie szalały wszędzie po
bajorach na topielisku, pożerając suche trawy i trzciny, gdzie szare drapieżniki miały swe
legowiska. OSSEN. W polskiej 6. • Pał może być stosowany tylko w zimie, gdy łąki są pokryte
zamarzniętą wodą. (…) Drugi i bardzo ważny sposób pału stasowano na leśnych wyrebach.
(…) Na mniejszą skalę stosowano pał przy oczyszczaniu pola po wykopaniu kartofli, tu popiół
również nawoził ziemię. WYSŁ. Echa 43.

PAŁĄTKA
1a. entom. <nazwa ważek z rodziny pałątkowatych Lestidae>:
Δ PAŁĄTKA MAŁA Lestes virens;
Δ PAŁĄTKA NIEBIESKOOKA L. dryas (in. p. podobna);
Δ PAŁĄTKA POŁUDNIOWA L. barbarus;
Δ PAŁĄTKA POSPOLITA L. sponsa;
Δ PAŁĄTKA WIELKOPLAMA L. macrostigma;
Δ PAŁĄTKA ZIELONA Chalcolestes viridis.
1b. entom. daw. p. łątka w zn. 1a.

PAŁECZKA BRODAWKOWA, P. JESIENNA, P. ZIMOWA p. berłóweczka (zimowa).

PAŁECZKA FRĘDZELKOWATA p. berłóweczka (frędzelkowana).

PAŁECZKA KOTLABY p. berłóweczka (czeska).

PAŁECZKA ŁUSKOWATA p. berłóweczka (łuskowata).

PAŁECZKA RUDAWA p. berłóweczka (rudawa).

PAŁECZKI p. sromotnik (bezwstydny).

PAŁECZNICA mikol. <nazwa grzybów z rodziny pałecznicowatych Typhulaceae>:
Δ PAŁECZNICA CZERWONAWA Typhula erythropus (daw. macnik czerwonotrzonowy),
Δ PAŁECZNICA FIOLETOWAWA T. micans,
Δ PAŁECZNICA GRUBONASADOWA T. phacorrhiza (daw. macnik grubonasadowy),
Δ PAŁECZNICA IGLAKOLUBNA T. abietina,
Δ PAŁECZNICA JĘCZMIENIOWA T. idahoensis,
Δ PAŁECZNICA KORALOWATA T. crassipes,
Δ PAŁECZNICA ŁODYGOWOOGONKOWA T. uncialis (daw. słupówka pałkowata),
Δ PAŁECZNICA MALEŃKA T. pusilla (daw. macnik jajowaty, m. maleńki, słupówka
jajowata, s. maleńka),
Δ PAŁECZNICA NALISTNA T. subvariabilis,
Δ PAŁECZNICA ORLICOWA T. quisquiliaris,
Δ PAŁECZNICA PAPROCIOWA T. athyrii,
Δ PAŁECZNICA SKLEROTOWA T. clerotioides,
Δ PAŁECZNICA SPŁASZCZONA T. gyrans,
Δ PAŁECZNICA SZCZECINKOWOTRZONOWA T. setipes (daw. macnik Grewilego),
Δ PAŁECZNICA TRAWOLUBNA T. ishikariensis,
Δ PAŁECZNICA TRAWOWA T. filata,
Δ PAŁECZNICA TRÓJKĄTNO-SERCOWATO-ARODNIKOWA T. culmigena,
Δ PAŁECZNICA ZMIENNA T. variabilis (daw. macnik zmienny).

PAŁECZNIK
1a. bot. <nazwa porostów z rodziny Caliciaceae >:
Δ PAŁECZNIK BRĄZOWY Calicium salicinum,
Δ PAŁECZNIK DĘBOWY C. quercinum,
Δ PAŁECZNIK JASNY C. glaucellum,
Δ PAŁECZNIK JODŁOWY C. abietinum,
Δ PAŁECZNIK MURSZYNOWY C. trabinellum (in. p. płotowy),
Δ PAŁECZNIK PIASZCZAREK C. subparoicum,
Δ PAŁECZNIK SKALNY C. corynellum,
Δ PAŁECZNIK SKUPIONY C. adspersum,
Δ PAŁECZNIK SOCZEWKOWATY C. lenticulare,
Δ PAŁECZNIK WĄTPLIWY C. parvum,
Δ PAŁECZNIK ZIELONY C. viride.
1b. bot. <nazwa innych roślin>:
Δ PAŁECZNIK p. siedmiopalecznik błotny.
Δ PAŁECZNIK p. mak (piaskowy).
2. entom. p. rozrożek.

PAŁKA
1a. bot. <nazwa rodzimych gatunków roślin z rodziny pałkowatych Typhaceae>:
Δ PAŁKA SZEROKOLISTNA Typha latifolia (in. pałka, p. bagienna, p. stawowa, p.
większa, p. wodna, rogoża, r. kołowiejec, r. ożypałka, r. pałka wodna, r. rogozina, r.
szerokolistna; daw./lud. baszka, doktorska baszka wodna, gołka, kołowiej, mieczyk
smrodliwy, ożypałka, o. szerokoliściowa, pałki),
Δ PAŁKA WĄSKOLISTNA T. angustifolia (in. p. mała, p. mniejsza, p. wodna, rogóżka;
daw./lud. kijki, rogoża wąskolistna).
1b. bot. <nazwa zadomowionych u nas gatunków roślin z rodziny pałkowatych>:
Δ PAŁKA DROBNA T. minima,
Δ PAŁKA WYSMUKŁA T. laxmanii.
1c. bot. <nazwa innej rośliny>:
Δ PAŁKA p. driakiew (żółtawa).
2. <………>

PAŁKI p. pałka (szerokolistna).

PAŁKOWIAK entom. PAŁKOWIAK PLAMISTY <Myrmeleotettix maculatus, owad
prostoskrzydły z rodziny szarańczowatych Acrididae (in. p. pstry)>: Pałkowiak ma czułki na
końcach rozszerzone w postaci pałeczki i stąd jego nazwa. SOKOŁ. Pasikoniki, 56.

PAŁNOCZNIK gw. grodz. p. dziewięćsił (pospolity).

PAŁYGA daw.(stpl.) <kawałek lichego gruntu; wzgórze>

PAMFIL p. koźlarz (czerwony).

PAMŁODA daw.(stpl.) <odrośl, pęd drzewa>

PAMPUCH zool. <Cybaeus angustiarum, pająk z rodziny topikowatych Argyronetidae>

PANADEK p. kuklik (górski).

PANAK CHIRONOW p. posłonek (rozesłany).

PANBÓZKOWA KROWICKA gw. oraw. p. biedronka.

PANCERZ łow. <u ptaków: upierzenie wyróżniające się barwą i/lub połyskiem, zwłaszcza
głuszca i cietrzewia; in. płaszcz>: Przy pierwszych zgrzewkach wiosennych po borach,
niedostępnych bielach i wrzosowiskach wykuwają swoje hejnały pogańskie głuszce
czerwonobrewe i skrzą się słonecznemi iskrami czarnych pancerzy. OSSEN. Puszcze 177. •
Stary kogut [głuszca] spłynął na ziemię, rozpuścił wachlarz i chodził po śniegu majestatycznie,
dumnie, godnie, kreśląc na nim bruzdy opuszczonymi skrzydłami… Puszył się przy tym jak
indor, błyskał złotozielonym pancerzem lśniącej piersi, wzdymał szyję i dreptał gniewnie. EJS.
Puszcza 45/1.

PANDROK gw. ciesz. <larwa chrabąszcza majowego>

PANEK mikol. <nazwa grzybów>:
Δ PANEK, P. CZERWONY p. koźlarz (czerwony).
Δ PANEK p. maślak (żółty).
Δ PANEK p. podgrzybek (złotopory).
Δ PANEK JASNY p. piaskowiec (modrzak).

PANIAZEK p. tojeść (rozesłana).

PANICZ p. koźlarz (czerwony).

PANIENKA lud. śląsk. p. złotook.

PANIENKA p. muchomor (rdzawobrązowy).

PANIENKA p. muchomor (szarawy).

PANIENKA p. płachetka zwyczajna.

PANIENKA p. twardzioszek (czosnaczek).

PANIENKA p. twardzioszek (przydrożny).

PANIEŃSKI KORZEŃ p. pięciornik (kurze ziele).

PANIEZUSOWA KROWICKA,

PANKRACINA lud. p. porzeczka (czarna).

PANNA
1. entom. daw. p. łątka w zn. 1a.
2. mikol. <nazwa grzybów>:
Δ p. czubajka (kania).
Δ p. płachetka zwyczajna.
Δ PANNA-BEDKA, P. BEDŁKA, P. ŚMIERDZĄCA p. sromotnik (bezwstydny).
Δ PANNA BEDŁKA p. smardz (jadalny).

PANNY p. grążel (żółty).

PANNY gw. małopol. p. mydlnica (lekarska).

PANNY gw. żyw. p. powój (polny).

PANNY p. tatarak zwyczajny.

PANNY lud. nowosąd. p. zimowit jesienny.

PANNY MARYI DZWONKI daw. p. dziurawiec (zwyczajny).

PANNY MARYI LEN p. lnica (pospolita).

PANNY MARYI RĄCZKA p. zawilec (żółty).

PANNY MARYI TRAWA p. turówka (wonna).

PANNY MARYJEJ KROPIDŁO p. wiązówka (bulwkowata).

PANNY NA RZECE, P. RZECZNE, P. W RZECE p. tatarak zwyczajny.

PANOK p. koźlarz (czerwony).

PANOSZKI p. skalnica (ziarenkowata).

PANTOFELKI bot. <nazwa roślin>:
Δ PANTOFELKI p. tojad (mocny).
Δ PANTOFELKI MATKI BOSKIEJ lud. p. lnica (pospolita).
Δ PANTOFELKI MATKI BOSKIEJ lud. p. tojad (mocny).

PAŃKA lud. małopol. p. zięba (zwyczajna).

PAŃSKI WSZY p. uczep (trójlistkowy).

PAŃSKIE NÓŻKI p. czubajka (kania).